Gaslight

Paula’s tante Alice Alquist, een beroemde zangeres, wordt vermoord in hun huis. Nu Paula geen familie meer heeft vertrekt ze naar een bevriende muziekleraar in Italië. Als ze volwassen is ontmoet Paula (Ingrid Bergman) de aantrekkelijke man Gregory (Charles Boyer). Ze worden verliefd en gaan trouwen. Het huis van haar tante in Londen staat nog leeg en het jonge echtpaar neemt daar hun intrek. De herinneringen aan de moord zijn echter nog vers, dus worden alle meubels en schilderijen die aan haar doen denken op zolder opgeslagen. Maar dan begint Paula dingen te vergeten en te verliezen. ’s Avonds als het donker wordt hoort ze stemmen en gerommel op zolder en ziet dat ze de gaslampen zachter gaan branden. Het lijkt allemaal verbeelding, want de rest van de huishouding hoort of ziet niets vreemds. Heel langzaam aan begint Paula een zenuwinzinking te krijgen. Maar is het dan allemaal inbeelding van Paula? Volgens inspecteur Brian Cameron van Scotland Yard steekt er meer achter.

Gaslight van regisseur George Cukor is een klassieker uit 1944. Het origineel is een toneelstuk - dat Angel Street heette - van Patrick Hamilton dat door een drietal schrijvers is bewerkt voor het witte doek. Een paar jaar hiervoor was er al een film gemaakt van dit toneelstuk, die ook Gaslight heette. MGM, de filmstudio van de nieuwe versie, kocht de rechten van de eerste film op en haalde de oorspronkelijke film uit roulatie en probeerde alle filmprints te vernietigen. Dat is niet gelukt, waardoor die film ook nu nog bekeken kan worden. Deze zit zelfs als extra bij de Regio 1 versie van de DVD. Voor de nieuwe versie werden wat namen en locaties aangepast en kregen Charles Boyer en Ingrid Bergman de hoofdrollen. George Cukor kreeg door MGM de regisseursstoel toegewezen en dat leverde een prachtige film op! Het is een klassiek drama over manipulatie en indoctrinatie op het persoonlijke vlak. Je mag het ook best een psychologische thriller noemen. De titel verwijst naar de gaslampen die, in de ogen van Paula, elke avond lager worden gedraaid, zonder dat daar aanleiding toe is. De film speelt zich vooral binnen of, indien buiten, in het donker af. Cukor filmt de scènes zodanig dat het een beklemmende sfeer oproept. Cukor kon alles filmen naar zijn eigen wensen. De hele set werd in de studio gebouwd, precies zoals Cukor het nodig had. De film speelt zich af aan het eind van de 19e eeuw, maar buitenlocaties waren geen probleem. Deze zijn namelijk ook in de studio opgenomen. In het begin van de film, een scène die zich afspeelt aan het Comomeer in Italië, is ook duidelijk te zien dat het studio is, maar voor de rest ziet het er erg geloofwaardig uit.
Ingrid Bergman kreeg haar eerste Oscar® voor deze film. Bijna had ze helemaal niet in Gaslight gespeeld. Haar agent bood haar aan bij MGM voor deze rol, maar toen hij hoorde dat Charles Boyer alleen meedeed als hij de belangrijkste credit kreeg, trok hij z’n rol in. Bergman moest hem op haar knieën smeken om de rol toch te kunnen krijgen. Het maakte haar niet uit op welke plek ze een credit kreeg, als ze de rol maar zou krijgen. Uiteindelijk stond haar agent het toe, met een geweldig resultaat als gevolg. Naast Ingrid Bergman kreeg ook de debuterende Angela Lansbury (beter bekend als Jessica Fletcher in Murder She Wrote) een Oscarnominatie voor haar rol als brutale dienstmeid. Het beeldje zelf zat er echter niet in.

In 2004 heeft Warner deze film ook al eens op de markt gebracht. Deze versie is echter niet meer in de winkels te koop. Deze nieuwe versie van Living Colour is echter identiek aan de versie van Warner. Wie die DVD heeft kan deze nieuwe uitgave dus gewoon links laten liggen.

Beeldkwaliteit

De film staat in het originele beeldformaat van 1.33:1 op de DVD. Zoals reeds vermeld gaat het om dezelfde uitgave als van Warner uit 2004. Ook de beeldkwaliteit is hetzelfde. Die is, voor een film van zestig jaar oud, zeker niet slecht. Men heeft het beeld in 2004 wel enigszins gerestaureerd, maar niet in die mate zoals bij andere klassiekers (Metropolis)is gebeurd. Er zijn dan ook nog aardig wat spettertjes en vuiltjes te zien, vooral in het begin van de film, maar grote beschadigingen komen niet voor. De scherpte is prima, al heeft de film toch wel vaak last van softe momenten. Maar dat heeft meer met de opnames en beperking van de lenzen in die tijd te maken dan met de DVD transfer. Er is de nodige filmgrain aanwezig, wat normaal is bij een film van deze leeftijd. De detaillering, contrast en zwartniveau zijn ruim voldoende. De donkere scènes zijn wel wat moeilijker te volgen. Maar voor een film van zoals gezegd zestig jaar oud is de kwaliteit alleszins bevredigend.
De film is onderverdeeld in maar liefst 33 hoofdstukken, die ook via het menu zijn te selecteren. De optionele ondertiteling is goed verzorgd, met wel een vrij klein lettertype en staat op de juiste hoogte in beeld geplaatst.

Geluidskwaliteit

De DVD bevat uitsluitend het originele monogeluid in een Dolby Digital 1.0 (192 kb/s) track. Het geluid is nog behoorlijk goed geconserveerd gebleven. Er zijn weinig tot geen beschadigingen te horen. Wel is er een lichte ruis aanwezig, maar dit is normaal bij films van deze leeftijd en niet storend. De beperkingen van een geluidstrack van zestig jaar oud zijn wel te horen. Het frequentiebereik is beperkt; het laag is nauwelijks aanwezig en dialogen klinken wat nasaal, maar zijn uitstekend te volgen. De hele film is in een (stille) studio opgenomen, waardoor er nauwelijks achtergrondgeluid aanwezig is. Geen atmosferen en nauwelijks extra geluidseffecten, behalve de noodzakelijke geluiden die er werkelijk toe doen. Alles is goed te volgen en voldoet prima voor een film van deze leeftijd.

Extra's

De DVD heeft een statisch anamorf menu in 1.78:1 beeldformaat. Als achtergrondgeluid is het thema uit de filmmuziek te horen. De submenu’s zijn evenwel geluidloos. De extra’s hieronder vermeld zijn allen in 1.33:1 beeldformaat. Ze zijn Nederlands ondertiteld, behalve de trailer.

Reflections on Gaslight (14 min)
Een terugblik op de film met Pia Lindström, dochter van Ingrid Bergman en Angela Lansbury, die haar debuut maakte in Gaslight. Er wordt wat achtergrondinformatie gegeven en ook enkele anekdotes worden verteld. Tussen de vertellingen door zien we fragmenten uit de film ter illustratie.

Oscars for Movie Stars (1½ min)
Een kort filmpje waarbij de Oscarwinnaars in de categorie Beste Acteur, Beste Actrice en Beste Jonge Actrice het beeldje uitgereikt krijgen. Ingrid Bergman won haar eerste Oscar® voor haar rol in Gaslight. Het ging er toen heel anders aan toe dan tegenwoordig!

Trailer (2 min)
De bioscooptrailer van de film in 1.33:1 beeldformaat met pompeuze muziek en veel schreeuwerige teksten in beeld.

Paula keert na jaren terug in het huis waar ze tijdens haar jeugd woonde, maar moest vertrekken na de moord op haar tante. Nu is ze getrouwd met Gregory. Paula begint steeds vaker dingen te vergeten en te verliezen. Langzaamaan lijkt ze aan een zenuwinzinking ten onder te gaan.
Gaslight is een absolute klassieker uit de koker van de MGM studio’s. Meesterlijk gespeeld door Ingrid Bergman en Charles Boyer geeft deze film weer hoe makkelijk mensen te manipuleren zijn.
Beeld en geluid zijn prima in orde voor een film van deze leeftijd. De extra’s zijn beperkt, maar wel leuk om te zien. Deze uitgave van Living Colour is identiek aan die Warner in 2004 al op de markt bracht. Die versie is echter niet meer in de winkels te koop. Maar wie die versie reeds in z’n bezit heeft kan zich een nieuwe aanschaf besparen. Voor wie de film nog niet heeft: er is nu weer een nieuwe kans om deze klassieker in huis te halen. Mis ‘m niet!

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Living Colour Pictures.

Lees meer

• Vorige: Kronieken van Narnia, De: De Leeuw, De Heks en De Kleerkast (Blu-ray)
• Volgende: Sweeney Todd (DVD)