Blade Runner (The Final Cut)

In de 21e eeuw ligt een toekomst vol hightech mogelijkheden, maar het leven is aangetast door stedelijk en sociaal verval. Voor het zwaar, gevaarlijk of eentonig werk in ruimtekoloniën zijn replicants, kunstmatige mensen met superieure eigenschappen, ontwikkeld. Deze replicants mogen niet op aarde komen. De replicants worden op aarde opgejaagd en geëlimineerd door speciale agenten, de Blade Runners. Rick Deckard (Harrison Ford) is zo’n ‘blade runner’, maar heeft genoeg van zijn werk. Rust krijgt hij niet, als hij door agent Gaff (Edward James Olmos) meegenomen wordt naar zijn vroegere baas Bryant (M. Emmet Walsh). Op één van de koloniën zijn zes geavanceerde Nexus replicants ontsnapt. Deze Nexus groep staat onderleiding van de geharde Roy Batty (Rutger Hauer). Hij is met drie overlevende Nexus replicants, Leon Kowalski (Brion James), Zhora (Joanna Cassidy) en Pris (Daryl Hannah) al op aarde om hun maker,dr. Eldon Tyrell (Joe Turkel) op te zoeken. Deckard moet deze Nexus replicants opsporen en elimineren. Bij de Tyrell Corporation, die de Nexus ontwikkeld en gemaakt heeft, kan Deckard een ander Nexus model, de mooie Rachael (Sean Young) aan een test onderwerpen, de zogenaamde Voight-Kampf test. Deze test wordt gebruikt om replicants op te sporen. De mooie Rachael stelt Deckard voor een lastig dilemma.

Vijfentwintig jaar geleden maakte regisseur Ridley Scott de sciencefiction thriller Blade Runner. In deze vijfentwintig jaar is de film uitgegroeid tot een cultfilm, een klassieker die grote invloed heeft gehad op alle navolgende sciencefiction films. Blade Runner is gebaseerd op het boek ‘Do Androids Dream of Electric Sheep?’ van de Amerikaanse schrijver Philip K. Dick, die in 1968 gepubliceerd werd. De film schets ons een een futuristische visie voor die erg somber gekleurd is. Een overvolle, kille, donkere wereld waarin het nauwelijks meer goed vertoeven is. Een wereld vol technologische snufjes, maar waarin elke vorm van menselijke warmte haast verdwenen is. Om de treurnis te onderstrepen is de film ook donker getint en regent het bijna de gehele film. De sombere blik op de technologische vooruitgang is één van de basiselementen in de verhalen van Philip Dick. Een wereld met een technologische ontwikkeling die zo ver is gegaan dat de mens er onder lijdt. Philip Dick kijkt daarbij meer naar de invloed op de menselijke kant en minder naar de technologie zelf. Regisseur Ridley Scott bewaart in Blade Runner beide elementen. Enerzijds een indrukwekkend, futuristische wereld met de meest geavanceerde technologische snufjes. Maar anderzijds ook een wereld waarin de mens met gevoelens van liefde, warmte, angst en pijn zijn weg zoekt. Een wereld waarin het onderscheid mens en robot, de kunstmatige mens, niet zo zwart wit is als we ons zouden voorstellen. In het verhaal zoeken de replicants hun maker op omdat ze langer dan de gestelde limiet willen leven. En de opjagende agent voelt zich aangetrokken tot de vrouw waarvan hij bijna zeker weet dat zij ook een replicant is. 
Visueel is Blade Runner een meesterwerk. Tezamen met Jordan Cronenweth heeft Scott een duister toekomstvisioen neergezet die voor die dagen heel bijzonder en spectaculair was. Daarbij natuurlijk ook geholpen door de mensen van de art directie en de speciale effects. Het begint direct in de film al met het overzichtsshot van de stad met vliegend verkeer en daarna inzoomend op een indrukwekkend gebouw. Cronenweth won voor zijn aandeel in Blade Runner in 1982 de LAFCA Award (Los Angeles Film Critics Award). De art directie en de special effects kregen in 1983 een Oscar nominatie. Een andere belangrijke nominatie kreeg synthesizer virtuoos Vangelis voor de filmmuziek, hij werd in 1983 een genomineerd voor een Golden Globe.
De cast kent diverse, ondertussen bekende, gezichten. Voor Rutger Hauer, die de belangrijkste deserterende replicant speelt, was de film een belangrijke mijlpaal in de start van zijn Amerikaans filmcarrière. Harrison Ford speelt de ‘blade runner’ agent die de deserterende replicants moet opsporen en vernietigen. In die periode was Ford al doorgebroken als acteur, mede dankzij zijn rol van Han Solo in Star Wars en de eerste Indiana Jones film, die een jaar voor Blade Runner is gemaakt. Actrice Sean Young stond nog aan het begin van haar filmcarrière, haar rol in Blade Runner was haar derde filmproject. Verder spelen nog meer acteur Edward James Olson, Daryl Hannah, M. Emmet Walsh, Brion James, Joanna Cassidy, James Hong en William Sanderson.

Van Blade Runner zijn in de afgelopen 25 jaar een paar verschillende uitvoeringen verschenen. In 1982 verscheen de film in de bioscoop, waarbij de Europese versie iets langer en gewelddadiger was. Tien jaar later verscheen de ‘Director’s Cut’ met onder andere het weglaten van de voice-over vertelstem en het toevoegen van de Unicorn scène. In 2002 is ook weer een iets aangepast versie getoond op het San Diego Comic Con festival. Met de nieuwe 25 jarige jubileum release is de The Final Cut versie van de film uitgebracht. Deze versie is een uitbreiding van de eerdere Director’s Cut met een groot aantal kleinere wijzigingen en toevoegingen van niet eerder vertoonde speciale effecten in de film. 

Warner heeft Blade Runner – The Final Cut in een ‘2-disc Special Edition’ uitgebracht op DVD, HD-DVD en Blu-ray Disc. Ook is er een 5-disc Ultimate Collector's Edition uitgebracht met alle versies van de film en extra's. Helaas is deze in Nederland alleen op DVD uitgebracht, in het buitenland ook op HD DVD en Bluray Disc en ook nog in een hele mooie 'Ultimate Edition Briefcase', een koffer met daarin naast de film ook allerlei extra 'goodies'. Recent is er ook een 4K-transfer gemaakt van de Final Cut en tesamen met de Blu-ray Disc uitgebracht als UHD+BD-uitgave. Deze uitgave wordt hier besproken.

Beeldkwaliteit

Blu-ray Disc
De Blu-ray Disc van Blade Runner heeft het originele 2.40:1 beeldformaat en een resolutie van 1080p. De film is digitaal hersteld en bewerkt, met onder andere de toevoeging van niet eerder vertoonde speciale effecten. Het beeld ziet er absoluut onberispelijk en indrukwekkend mooi uit. Aan de beeldkwaliteit zie je niet af dat de film alweer 25 jaar geleden is gemaakt. Het beeld oogt bijzonder mooi, is zeer kleurrijk en heeft zeer goed verzadigde kleuren. Met deze nieuwe release is ook het kleurenpalet bijgewerkt, waardoor de film ook op dit gebied er zeer evenwichtig uitziet. Het beeld oogt zeer scherp en uiterst gedetailleerd, dit valt onder andere direct bij de openingsscène al op. De film heeft in het algemeen een donker beeld, passend bij het sombere toekomstbeeld dat de film schept. Dankzij een uitstekend contrast en een goede helderheid is het schaduwdetail uitstekend. Niets gaat in de donkere scènes aan detail verloren. Verder ziet het beeld er schoon en onberispelijk zuiver uit. Kortom, een indrukwekkend mooie beeldkwaliteit, die de film in al zijn finesses laat schitteren. 

UHD
De UHD van Blade Runner laat weer eens zien waartoe 4K-transfer, vooral van oudere films, toe in staat zijn. Het resultaat is zelf een nóg beter en nóg verfijnder dan de al geweldige BD. Blade Runner krijg een native 4K-transfer mee, dus afkomstig van het originele negatief,  uiteraard in het oorspronkelijke beeldformaat van 2.40:1 en met HDR10-beeldverbetering. Allerleerst werkt de verhoogde resulutie van 2160p mee aan de verfijning van het beeld met een betere scherpte en detaillering. Maar door de donkere sfeer in de film is het vooral HDR10 wat nóg meer laat zien van de wereld van Blade Runner. Kleuren zijn nog verfijnder en dat laat vooral bij donkere scènes meer details zien. Vooral in de regenachtige starten zie je nu in schaduw meer detail. Ook in het gebouw van J.F. Sebastian (William Sanderson) zie je meer details en grappigheden die je voorheen niet zag. Ook de algehele stabiliteit van de transfer is nog beter, het beeld oogt zoveel strakker alsof het een recente productie lijkt. Een meesterlijk goede transfer.

N.B. Screenshots zijn afkomstig van de Blu-ray Disc.

Geluidskwaliteit

Blu-ray Disc
Blade Runner kun je op deze Blu-ray Disc naar keuze beluisteren via een Dolby TrueHD 5.1 surroundtrack. De lossless gecomprimeerde Dolby TrueHD audiotrack zorgt voor een zeer hoge geluidskwaliteit. Alhoewel de film bij release in 1982 oorspronkelijke een Dolby Stereo soundtrack had, is voor de 70mm uitgave een 6-kanaals geluidsmix gemaakt. Deze 6-kanalenmix is basis geweest voor de geheel vernieuwde en digitaal geremasterde 5.1 surroundtrack. Evenals de kwaliteit van het beeld maakt ook deze soundtrack indruk als het gaat om de zeer hoge kwaliteit. Wat direct opvalt is het mooie homogene zeer ruimtelijk klinkende surroundgeluid dat de film heeft. De filmmuziek van Vangelis heb je nog nooit zo mooi gedetailleerd en ruimtelijk gehoord als bij deze gerestaureerde soundtrack. Ook klinkt de soundtrack mooi vol met verbluffend veel laag. Het LFE kanaal wordt hier goed ter ondersteuning gebruikt. Daarbij is het soundtrack met veel richtingsgevoel. Bij de openingsscène vliegt een ruimteschip op je af, over je heen om vervolgens links achter je te verdwijnen. De openingsscène geeft meteen een indruk hoe de complete soundtrack van de film is. De constant neervallende regen hoor je als een ‘natte deken’ om je heen. De actiescènes hebben een prima dynamiek. De dialogen klinken zeer goed, komen via de centerspeaker en zijn altijd goed te volgen.

UHD
Blade Runner krijgt op UHD een Dolby TrueHD 7.1-audiotrack mee met een Dolby Atmos-extensie. En ook weer is de technologische ontwikkeling van in dit geval Dolby Atmos wat het onderscheid maakt. De TrueHD 7.1-track verschilt niet zoveel met de 5.1-track maar de toevoeging van Atmos geeft een echte extra derde dimensie. Blade Runner heeft natuurlijk aardig wat geluidseffecten in de hoogte, bijvoorbveeld alleen al van de Spinners die over vliegen. En de Atmos-track laat ze dan ook echt door je huiskamer vliegen, zo goed is deze track. Verder wordt de geweldige score van Vangelis ook verspreid in de hoogte en dat maakt de sfeer nog atmosferischer en indrukwekkender. Net als het beeld is de audio ook fabelachtig mooi.

Extra's

Op de UHD van Blade Runner staan geen extra's. Op de bijgeleverde BD staan alleen de extra's van de eerdere BD-uitgave en die zie je hieronder. 

Introduction by Ridley Scott (35 sec)
Regisseur Ridley Scott geeft een hele korte inleiding op de film waarin hij onder andere aangeeft hoe blij hij is met deze nieuwe en voor hem finale versie van de film.

Audio Commentaries: The Final Cut
Je hebt bij de film keuze uit drie nieuw ingesproken audiocommentaren:
- Director Ridley Scott
Prima commentaar van de regisseur zelf die veel aspecten van de film en het maken ervan benoemd.

- Executive Producer/ Screenwriter Hampton Fancher, Screenwriter David Peoples, Producer Michael Deeley and Production Executive Katherine Haber
Vier leden van de crew geven een andere kijk op de film met aandacht voor het verhaal en de productiekant van de film.

- Visual Futurist Syd Mead, Production Designer Lawrence G. Paull, Art Director David Snyder and Special Photographic Effects Supervisors Douglas Trumbull, Richard Yuricich and David Dryer
De mensen die verantwoordelijk waren voor het visuele element van de film geven in dit commentaar hun zienswijze. Zij gaan ook in op de nieuwe special effects in deze finale editie.

De sciencefiction actiefilm Blade Runner is in vijfentwintig jaar tijd uitgegroeid tot een cultklassieker. Regisseur Ridley Scott schetst in deze film een donkere toekomst waarin het op aarde slecht toeven is en kunstmatige robotachtige mensen, replicants, het lastige werk voor mensen. Deze replicants mogen niet op aarde komen, ze worden dan opgespoord en geëlimineerd door speciale agenten, de ‘blade runners’. Harrison Ford speelt zo’n ‘blade runner’ die een aantal bijzondere replicants moet opsporen en doden. Maar gaandeweg zijn missie voelt hij zich aangetrokken tot een mysterieuze vrouw, die mogelijk ook een replicant is. Kan hij zijn opdracht nog steeds voltooien? In Blade Runner ook een opmerkelijke hoofdrol voor Rutger Hauer als replicant. Ter gelegenheid van het 25ste jubileum van de film heeft regisseur Ridley Scott een zogenaamde “Final Cut” versie van de film gemaakt. Een iets uitgebreidere versie van de eerdere “Director’s Cut”. De film is door Warner volledig digitaal gerestaureerd, waarbij nieuwe beelden en speciale effects zijn toegevoegd. Het resultaat is verbluffend. De sterk visuele film ziet er onvoorstelbaar mooi uit. Het geluid, met de onvergetelijke soundtrack van Vangelis, klinkt als nooit tevoren. De UHD van Blade Runner is een waar meesterwerk met een meesterlijke transfer op 4K en een fabelachtig mooie Dolby Atmos-track. Als je dan nog wat te klagen kan hebben is dat deze uitgave uit slechts twee schijfjes bestaat en niet de schat aan extra's meekrijgt die op andere versies wel beschikbaar zijn. Deze versies zou je dan ook zeker moet houden of zelfs aanschaffen, want vooral de documentaire Dangerous Days is ook een grote aanrader. Als totaal is de Final Cut van Blade Runner de beste en meeste evenwichtige versie die van de film verschenen is. En dankzij de geweldige restauratie van zowel beeld als geluid van de film is dit “de definitieve versie van een invloedrijk sciencefiction meesterwerk” en verdient een dikke aanbeveling.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Eigen Collectie.

Lees meer

• Vorige: Blade Runner 2049 (US3D & UHD) (UHD)
• Volgende: 21 Bridges (Blu-ray)