Malcolm X (SE)

Nebraska 1925: Op jonge leeftijd verliest Malcolm Little zijn vader, die door de Ku Klux Klan wordt vermoord. Omdat zijn moeder niet geschikt wordt geacht voor alle kinderen te zorgen, wordt Malcolm ondergebracht bij een pleeggezin. Op school hoort de jonge Malcolm dat een carrière als advocaat niet voor hem is weggelegd en hij beter timmerman kan worden. Via de muzikant Shorty (Spike Lee) komt Malcolm (Denzel Washington) – dan genaamd Detroit Red - in aanraking met het gangstermilieu en de gangsterbaas West Indian Archie (Delroy Lindo). Ook krijgt hij een relatie met de blanke Sophia (Kate Vernon), iets dat in die tijd absoluut verboden is. Uiteindelijk wordt Malcolm opgepakt en veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf. In de gevangenis leert Malcolm X – zoals hij nu heet - Baines (Albert Hall) kennen, die hem de beginselen van de Islam bijbrengt. Na zijn vrijlating zorgt Baines ervoor dat Malcolm een ontmoeting heeft met de Islam leider Elijah Muhammed (Al Freeman Jr.). De grote toewijding die Malcolm richting Muhammed ten toon spreidt in combinatie met zijn gepassioneerde toespraken maken Malcolm al gauw tot de belangrijkste vertegenwoordiger van de zwarte Islam beweging. In ‘zuster’ Betty Shabazz (Angela Bassett) vindt Malcolm zijn levensgezellin. De zwarte militante moslimleider Malcolm predikt in zijn toespraken, altijd verwijzend naar de eerbare Muhammed, de radicale bevrijding van de zwarte bevolking. Hiermee wordt Malcolm door de overheid gezien als een gevaarlijke staatsvijand, maar ook binnen de gelederen van de zwarte Moslim beweging ontstaat weerstand tegenover Malcolm. Dankzij zijn vrouw ziet Malcolm ook de misstanden in de eigen organisatie, waardoor Malcolm uiteindelijk uit de beweging wordt gezet. Hij zet daarna zijn werk voort onder eigen naam. Als Malcolm op bedevaart gaat naar Mekka, komt hij terug als herboren mens en beseft hij dat zijn standpunt en haat jegens de blanke medemens niet correct is. Een jaar later, in 1965, wordt Malcolm tijdens een toespraak voor de ogen van zijn vrouw en kinderen neergeschoten.

De film Malcolm X van regisseur Spike Lee is een imposant document over het leven van een bijzondere Amerikaanse zwarte leider. Malcolm X was in de jaren ’50 en ’60 een belangrijke strijder voor de bevrijding van zwart Amerika. Spike Lee heeft bij deze verfilming gebruik gemaakt van de biografie over Malcolm X, zoals opgeschreven door Alex Haley. Haley is onder andere ook bekend als auteur van de roman Roots, die voor televisie is verfilmd. De standpunten die Malcolm X innam, met feitelijk racistische ideeën tegen alle blanken, maakten van hem een omstreden man. Een strijder voor de rechten van zwart Amerika die niet in één adem wordt genoemd met bv. Martin Luther King. Toch werd door Zwart Amerika diep getreurd na de brute moord op Malcolm X op 21 februari 1965. Eveneens wordt nu het grote en historische belang van zijn strijd ingezien, wat door Nelson Mandela aan het eind van de film nog eens wordt benadrukt. Malcolm X is een lange film van ruim drie uur. Maar dankzij een uitstekend script en een evenzo goede wijze van vertellen in de film weet regisseur Spike Lee je als kijker al die tijd geboeid te houden. Dat is zeker ook een verdienste van acteur Denzel Washington, die de rol van Malcolm X speelt. Spike Lee maakt in de film af en toe gebruik van historisch zwart/wit beeldmateriaal. Daaruit blijkt ook de treffende gelijkenis tussen Denzel Washington en Malcolm X zelf. En niet alleen qua uiterlijk, ook in wijze van doen is Denzel Washington overtuigend in het spelen van Malcolm X. De rol leverde hem in ieder geval ook in 1993 een Oscar en een Golden Globe nominatie op. Deze werden niet gewonnen, diverse andere prijzen wel. In de vele bijrollen bekende namen als Angela Bassett, Albert Hall, Delroy Lindo en Al Freeman Jr. En Spike Lee zelf, die de rol van Malcom’s vriend Shorty speelt. Dat Spike Lee de film regisseerde was niet de eerste optie. Het lag in de bedoeling dat Norman Jewison (o.a. Jesus Christ Superstar) de film zou gaan regisseren. Maar een vereiste was dat de film door een zwarte regisseur gemaakt worden. In de aftiteling van de film wordt een speciaal woord van dank geuit richting Bill Cosby, Michael Jordan, Magic Johnson, Oprah Winfrey, Tracy Chapman, Prince, Janet Jackson en Peggy Cooper-Carfritz. Deze mensen hebben Spike Lee geholpen extra geld bij elkaar te krijgen, toen Spike Lee niet met het beschikbaar gestelde budget van 34 miljoen dollar uitkwam. Nadat een eerste screentest van een ruwe versie goed uitpakte, stopten de studiobazen van Warner ook meer geld in het filmproject. Malcolm X is een boeiend en vakkundig gemaakte ‘bio-pic’ over het leven van deze zwarte moslimleider, die zeer de moeite van het kijken waard is.

Beeldkwaliteit

De film staat in zijn oorspronkelijk bioscoop beeldverhouding van 1.85:1 anamorf op de DVD. Het beeld van de film ziet er prima en mooi filmisch uit. De kleuren ogen natuurlijk en goed verzadigd, waardoor de sfeervolle beelden goed tot hun recht komen. Contrast en zwartniveau zijn ook goed in orde. De scherpte van het beeld en de detaillering zijn beide ook prima in orde. Het beeld is niet gestoken scherp, maar de licht softe uitstraling hoort juist bij het filmische beeld van de film. De zwart/wit beelden geven de film een historisch karakter. Voor zover het nieuwe beelden zijn, zijn deze bewust ‘historisch’ gemaakt. In lichte mate is filmgrain aanwezig, maar storend is dit zeker niet. Het beeld is verder vrij van ongerechtigheden. De lange film is opgedeeld in 16 chapters (hoofdstukken). De DVD is van het type DVD-9 (dubbellaags), de laagwisseling is nauwelijks merkbaar geplaatst. De optionele ondertiteling (wit) is duidelijk, goede vertaling, mooie kleine letter en staat prima geplaatst in het beeld.

Geluidskwaliteit

De Engelstalige soundtrack is in Dolby Digital 5.1 (bitrate 448 kb/s) op de DVD gezet. Een zeer goed klinkende soundtrack met een mooi surround geluidsbeeld. De muziek, die met name in het begin van de film veelvuldig aanwezig is, klinkt mooi ruimtelijk dankzij de surround. Ook de omgevingsgeluiden en sommige speciale geluidseffecten komen doeltreffend uit de surround speakers. De nadruk van de soundtrack blijft daarbij wel op de frontkanalen liggen. Het LFE kanaal wordt spaarzaam maar goed ingezet, waardoor de soundtrack sommige momenten extra diepte krijgt. De dialogen zijn uitstekend te volgen en komen netjes uit de centerspeaker.

Extra's

Deze 2-Disc Special Edition herbergt enkele kwalitatief uitstekende extra’s. De breedbeeld menuschermen op beide DVD’s zijn statische schermen met achtergrondmuziek.

DVD-1

Commentary Track by Director Spike Lee, Cinematographer Ernest Dickinson ….
Tijdens de lange film is optioneel te luisteren naar het begeleidend commentaar van regisseur Spike Lee, cameraman Ernest Dickinson, filmeditor Barry Alexander Brown en kostuumontwerpster Ruth Carter. Het is erg jammer dat een ondertiteling, Nederlands of Engels, ontbreekt. Want het commentaar is niet altijd even makkelijk te volgen.

Original Theatrical Trailer
De originele bioscooptrailer

DVD-2

Oscar Nominated Feature Length Documentary Malcolm X (88 min)
Filmmaker Arnold Perl maakte begin jaren ’70 een documentaire over Malcolm X. Hij doet dit door vooral de beelden voor zichzelf te laten spreken. Hij maakt met name gebruik van origineel beeldmateriaal dat incidenteel van een ‘voice over’ en aanvullend commentaar van James Earl Jones is voorzien. De documentaire geeft een diepgaand beeld van de man Malcolm X, waar hij voor stond en zijn rol in de Nation of Islam. Deze documentaire is in 1973 genomineerd voor een Oscar.

Deleted Scenes (22 min)
Hierbij tien scènes die niet of anders in de film gekomen zijn. De scènes worden ingeleid door regisseur Spike Lee, die trouwens ook aangeeft dat hij iedereen adviseert om altijd het audiocommentaar te beluisteren.

Het is jammer dat de nieuw opgenomen documentaire By Any Means Necessary: The Making of Malcolm X op deze uitgave mist.

Regisseur Spike Lee vertelt met zijn biografische filmepos over het leven, geloof en werk van de zwarte Amerikaanse moslimleider Malcolm X. In de jaren ’50 en ’60 predikte Malcolm X de radicale bevrijding van de zwarte bevolking, waarbij hij zich haatvol uitliet tegenover de blanken. Na een bedevaart naar Mekka, veranderde Malcolm X zijn standpunten jegens de blanke medemens. Op 21 februari 1965 wordt Malcolm X tijdens een toespraak doodgeschoten. De rol van Malcolm X wordt in deze film met veel overtuiging gespeeld door Denzel Washington. Deze ruim 3 uur durende film is een boeiende en prachtig gefilmde ‘bio-pic’ over een belangrijk stukje geschiedenis van zwart Amerika. A-Film heeft deze film uitgebracht als een 2-disc Special Edition. Beeld en geluid zijn beide prima in orde. Belangrijkste extra is een 1½ uur durende uitstekende documentaire over Malcolm X. Een bijzondere film in een nette DVD set en zeker een aanrader.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door A-Film Home Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Nun, The (DVD)
• Volgende: Fist of Fury (Platinum Edition) (DVD)