Patria

Arthur Knaap (Timothy Flohr) woont in Frankrijk, waar zijn vader een cultureel recensent voor een krant is. Als de oorlog uitbreekt gaan zijn ouders terug naar Nederland, maar Arthur blijft bij zijn Franse vriendin Sophie (Marie-Claire Vugts) en neemt samen met zijn vriend Tinus (Gabriel van Eekeren) dienst in het Franse vreemdelingenlegioen om te vechten tegen de Duitsers. In de loopgraven wachten ze op aktie. Het lijkt in eerste instantie allemaal niet zo beroerd om in het leger te zitten, maar na verloop van tijd worden de ontberingen groter. De strijd wordt steeds heviger en kameraden sneuvelen. Arthur schrijft brieven naar zijn ouders, waarin hij zijn belevenissen vertelt.

Voor een project als Patria kun je eigenlijk alleen maar heel veel respect hebben. Opgezet door debuterend speelfilm-regisseur Klaas van Eijkeren, die in 2006 het verhaal van Arthur Knaap onder ogen kreeg, een Nederlandse jongeman van Indische afkomst die in 1914 in dienst trad van het Franse vreemdelingenlegioen om te vechten tegen de Duitsers. Deze Arthur Knaap schreef brieven naar zijn ouders en zijn Franse vriendin, met daarin een gedetailleerd verslag van de gruwelijke oorlogsrealiteit waar de gewone soldaten in de loopgraven mee te maken kregen. Van Eijkeren gebruikte deze brieven om het verhaal te schrijven voor deze film. Patria heeft als uniek selling-point dat het de eerste Nederlandse speelfilm is over de Eerste Wereldoorlog. Een periode die dit jaar extra onder de aandacht is gebracht vanwege het feit dat het precies 100 jaar geleden is dat deze oorlog begon. Maar wij Nederlanders hebben daar over het algemeen weinig mee, omdat Nederland neutraal was. Wie wat dieper graaft komt er al snel achter dat Nederland en de Nederlanders wel degelijk een flink aandeel hebben gehad in deze oorlog. Een klein deel daarvan is op het conto van Nederlandse soldaten in dienst van het Franse vreemdelingenlegioen te schrijven, waaronder dus ook Arthur Knaap. Dat verhaal staat centraal in Patria. Heel diepgaand is het verhaal overigens niet. Zo kom je er niet achter wat de werkelijke motivatie is van Knaap om dienst te nemen. De opnames werden gemaakt in de omgeving van Den Bosch en de makers weten dit uitstekend tot een Frans landschap om te toveren. Het is bewonderenswaardig hoe deze film tot stand is gekomen. Het beperkte budget is voornamelijk binnengehaald via donaties en crowdfunding. En wie de aftiteling bekijkt merkt al snel op dat velen die aan deze film hebben meegewerkt diverse taken op zich hebben genomen. De bijrollen worden gespeeld door de produktie-assistenten en ook de decorbouwers spelen een rolletje. Zelfs de cameraman heeft een kleine bijrol. En familie en vrienden worden ingeschakeld om hand- en spandiensten te verrichten. Zoals eerder gezegd, respect hoe men dit heeft gemaakt. De film ziet er goed uit met mooi camerawerk en het geluid is prima. Er is alleen een – heel – groot nadeel aan dit project: er wordt zo verschrikkelijk slecht in geacteerd, met hoofdrolspeler Timothy Flohr voorop. Het spel van de acteurs haalt alle emotie en leven uit deze film. Het is begrijpelijk dat men niet kon putten uit een groot bestand van kwaliteitsacteurs, maar wat nu voor de camera staat kan eigenlijk niet. Als je het project dan groots wil aanpakken, neem dan ook de rollen serieus en schenk daar extra aandacht aan. Van Eijkeren deed zelf de casting en maakte hiermee zijn grootste fout. Ook de montage is een heikel punt. Door bijna elke scène te eindigen met een fade-out haalt men ontzettend de vaart uit het verhaal. Technisch is het allemaal best goed verzorgd. Maar door deze genoemde missers krijgt men het voor elkaar om 78 minuten heel lang te laten duren.

Beeldkwaliteit

Patria is met heel beperkte middelen gemaakt, maar dat zie je nauwelijks af aan het camerawerk. Dat ziet er verzorgd uit, met een mooie, soms minimale, belichting. Door het 2.39:1 anamorfe beeldformaat krijgt het beeld flink wat impact. Het toont groots en pompeus en dat mag. Het ziet er scherp uit en laat de details over het algemeen goed zien. Groot minpunt is het zeer wisselende contrast. Soms is het veel te hoog, op andere momenten is het weer veel te laag. Daarin is geen eenheid te ontdekken. De kleuren in de loopgraven en op het slagveld zijn erg bleek, wat duidelijk een bewuste keuze van de makers is. Het begin heeft meer kleur en oogt fris en helder. De cameravoering is over het algemeen mooi gedaan en bij de belichting heeft men op een goede manier gebruik gemaakt van de beperkte middelen die men had. Naast Nederlandse ondertiteling (waarschijnlijk nodig omdat er ook Frans wordt gesproken) is er ook een Engelstalig ondertitelspoor aanwezig.

Geluidskwaliteit

Het geluid van Patria is het beste onderdeel van de film. Men heeft hier behoorlijk veel aandacht aan besteed en dan merk je. Het is te horen via een Dolby Digital 5.1 (448 kb/s) track, die volop gebruik maakt van de beschikbare kanalen. Omgevingsgeluiden en muziek komen uit alle kanalen en dialogen komen keurig uit het midden en zijn over het algemeen prima te volgen, al zijn ze qua inhoud en uitspraak soms wel heel beroerd… Soms staan geluidseffecten een beetje teveel op de voorgrond, die hadden iets meer in het geheel op mogen gaan. Bij de gevechten in de loopgraven komt ook het LFE-kanaal in actie en doet dat met verve. Diepe dreunen en knallen vullen de huiskamer. De muziek is door de regisseur zelf gemaakt en het is begrijpelijk dat men geen budget had voor een volledig orkest, maar het klinkt allemaal net iets teveel alsof het uit een elektronisch doosje komt. Toch petje af voor deze gedetailleerde geluidstrack.

Extra's

De DVD heeft een statisch menu, waarin de hoofdstukken geselecteerd kunnen worden of het ondertitelspoor gekozen kan worden. Er staat één extra op de DVD.

Trailer (1½ min)
De internationale trailer, met Engelse tussentitels en ingebrande Engelse ondertiteling. Het geluid is DD 2.0.

Als in 1914 de oorlog uitbreekt neemt Arthur Knaap dienst in het vreemdelingenlegioen van het Franse leger. Hij vecht in de loopgraven tegen de Duitsers. Over zijn belevenissen schrijft hij brieven naar zijn ouders. Patria is een met een minimaal budget gemaakte film over de Eerste Wereldoorlog. Het ziet er professioneel uit maar het beroerde acteerwerk doet erg veel afbreuk aan het kijkplezier. Het beeld van deze DVD-uitgave is goed verzorgd en het geluid is dik in orde. Als extra is er alleen een trailer aanwezig.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door A-Film.

Lees meer

• Vorige: Koemba (Blu-ray)
• Volgende: Joe (DVD)