Grandmaster, The / Yi dai zong shi

Gong Yutian (Qingxiang Wang), de meester van de martial arts in het noorden van China, kondigt zijn afscheid aan. In het noorden is zijn beste leerling Ma San (Jin Zhang) zijn opvolger. Om zijn afscheid te vieren wil hij in het zuiden een demonstratiewedstrijd houden. De oudsten uit het zuiden stellen Ip Man (Tony Leung) aan als de gevechtspartner. Ip Man is namelijk de beste martial arts-beoefenaar uit het zuiden. Maar Ip Man is zeer bescheiden en treedt, ondanks zijn rijkdom, niet graag op de voorgrond. Aan de vooravond van de Japanse invasie in China in 1936 ontmoet Ip Man de dochter van Gong Yutian, Gong Er (Ziyi Zhang), die het kung fu van haar vader heeft geleerd. In een onderling duel zijn ze elkaars gelijken en ondanks dat er een wederzijdse liefde lijkt te ontstaan gaan hun wegen weer uiteen. In de oorlog raakt Ip Man financieel aan de grond en weet nauwelijks te overleven. De paden van Ip Man en Gong Er kruisen elkaar weer als Gong Er de eer van haar familie wil redden.

Het heeft even geduurd, maar de Chinese filmmaker Won Kar Wai (My Blueberry Nights, In the Mood for Love) heeft na zes jaar eindelijk weer een lange film gemaakt. Met The Grandmaster keert hij weer terug op het witte doek. Wong Kar Wai had duidelijk epische ambities voor The Grandmaster, zijn langverwachte film over de invloedrijke martial arts-meester Ip Man, een beroemde vechtsporter uit het begin van de vorige eeuw en de trainer van Bruce Lee. Dit is niet de eerste film over dit personage, er zijn reeds veel films gemaakt over hem. De bekendste zijn waarschijnlijk Ip Man uit 2008 en Ip Man 2 uit 2010 van Wilson Yip, maar. er worden regelmatig films rond deze figuur uitgebracht, en The Grandmaster is de volgende in de reeks. Maar met een regisseur als Wong Kar Wai aan het hoofd verwacht je geen standaard martial arts-film en dat is het ook zeker niet geworden. Het idee voor deze film stamt al uit 1996. Wong Kar Wai is een fan van Bruce Lee en hij vroeg zich af hoe het mogelijk is dat hij 20 jaar na zijn dood nog zo populair was. Hij wilde eerst een film over hem maken, maar omdat er al zoveel films over Bruce Lee bestonden besloot hij om het over de leermeester van deze kung fu-held te maken. Dat werd The Grandmaster. Het is een visueel spektakel en de door Yuen Woo-ping bedachte choreografie van de opwindende kung fu is bijzonder fraai. Maar de film heeft ook veel diepgang. Het is ook een film over liefde, trouw en wraak. Dat wordt verteld in twee verhaallijnen, de hoofdlijn is van Ip Man, maar een tweede verhaallijn betreft Gong Er, de dochter van Gong Yutian, de meester in martial arts in het noorden. Af en toe komen beide verhaallijnen samen, wat een mooie spanning creëert. 
Wong Kar Wai maakte in eerste instantie een vier uur durende versie van de film. Maar uiteindelijk is ie ingekort tot ruim twee uur. En dat is geen verkeerde keuze, want de film op zich is behoorlijk traag. Dat komt vooral door de veelvuldig aanwezige slow motion-beelden. Visueel is het prachtig, maar het haalt wel heel erg de vaart uit de film. Doordat het er zo bijzonder fraai uitziet wordt het nog net niet saai. Het heeft soms wel de neiging die richting op te gaan, maar Wong Kar Wai heeft net die extra kwaliteit om dat te voorkomen. De internationale distributie van de film is in handen gekomen van de Weinstein Company en dat deed vermoeden dat de film danig ingekort zou worden. Voor de Amerikaanse release is er flink in geknipt (ruim 15 minuten), in Europa krijgen we een versie op de markt die maar beperkt is ingekort. Uiteindelijk valt het dus nog heel erg mee, de film is nog steeds ruim twee uur, maar toch jammer dat er in gesneden is. Het gerucht dat het verhaal van Gong Er geheel uit de film zou zijn verdwenen is gelukkig niet waar. Mogelijk dat het in de vier uur durende versie van Wong Kar Wai nog veel uitgebreider was, maar dat zullen we waarschijnlijk nooit weten, want die versie zal niet uitgebracht worden.
The Grandmaster is niet de beste film van Wong Kar Wai, maar het is een visueel prachtig schouwspel geworden, met magnifieke vechtscènes. Alleen daarom al is de film de moeite van het bekijken waard.

Twin Pics/Cinéart heeft The Grandmaster op DVD en Blu-ray Disc uitgebracht. Hier bespreken we de Blu-ray Disc.

Beeldkwaliteit

The Grandmaster staat in een beeldformaat van 2.35:1 op deze Blu-ray Disc-uitgave, wat gelijk is aan het originele beeldformaat. De film staat op een 50 GB dubbellaags disc, die voor ruim 42 GB is beschreven. Het beeld heeft een resolutie van 1080/24p, dus 1080 beeldlijnen progressief met 1920*1080 beeldpunten en een beeldsnelheid van 24 beelden per seconde. Voor de encoding van het beeld is gebruik gemaakt van de MPEG-4 AVC videocodering.

Zoals hierboven al beschreven is The Grandmaster visueel bijzonder fraai gemaakt. Dat vraagt dan ook om een goede transfer naar Blu-ray Disc. Dat is hier echter nogal wisselend. Op moment is het mooi scherp en gedetailleerd, op andere momenten is het flets en vaag. De film is voor een groot deel nog op 35mm-film gedraaid en er is dan ook regelmatig een fijne korrel te zien. Er lijkt af en toe met de helderheid gesjoemeld te zijn. Of dat in de grading bij de originele film ook al was is niet helemaal duidelijk, maar sommige shots zijn te licht, waardoor contrast en zwartniveau sterk achteruit gaan. Het meest storende aan het beeld zijn echter de schokkerige slow motion-beelden. Er zitten ontzettend veel vertraagde beelden in de film, waarvan een flink aantal behoorlijk schokken. Wat daar de oorzaak van is is niet bekend, maar mogelijk dat het achteraf vertraagde beelden zijn. Wat sterk overeind blijft staan is het prachtige camerawerk, die dit kleurrijke festijn naar grote hoogte tillen. De transfer is daarbij erg wisselend, van prachtig, via slordig naar matig.  

Geluidskwaliteit

De Blu-ray Disc van The Grandmaster bevat twee lossless geluidstracks, waarvan voor ons alleen het DTS-HD Master Audio 5.1 (16bit/48kHz) geluid in het Mandarijn interessant is. We hebben hier te maken met een geluidstrack met twee gezichten. Aan de ene kant is het een heel subtiele track, waarbij vooral stilte de boventoon voert. Dialogen zijn goed te volgen, maar het is behoorlijk zacht allemaal. Aan de andere kant hebben we de dynamiek van de gevechten en wat daarbij vooral opvalt is de aanwezigheid van het LFE-kanaal, waaruit een diep en doordringend laag naar voren komt. Een laag dat de kopjes op tafel laat trillen. Deze twee uitersten zorgen er wel voor dat je menig moment de neiging hebt om de afstandsbediening te pakken om het geluid wat zachter, dan wel harder te zetten. En dat kan niet de bedoeling zijn geweest. Als geluid op zich steekt het mooi in elkaar, maar de balans is wat ver te zoeken.

Extra's

De Blu-ray Disc van The Grandmaster bevat een aantal extra’s, die allemaal in HD-resolutie zijn en voorzien zijn van Nederlandse ondertiteling.

Making of (27 min)
Na een introductie van drie en een halve minuut begint de documentaire pas echt. Er wordt vooral ingegaan op de art-direction, waarbij ontwerper Alfred Yau Wai Ming vertelt over de mogelijkheden en moeilijkheden van deze film. De andere rode draad is Gong Er, die vertelt over de totstandkoming van haar karakter en het werken met Wong Kar Wai. Ook andere acteurs komen kort aan het woord. Wong Kar Wai is wel te zien in beelden van de set, maar we krijgen ‘m niet te horen.

The Road to Grandmaster (32 min)
Deze documentaire gaat juist geheel over Wong Kar Wai en de achtergronden waarom hij The Grandmaster gemaakt heeft. Hij vertelt over het ontstaan van het idee en het maken van de film. Ook zien we zijn reis langs de verschillende leermeesters van de vechtkunsten.

Trailer (3 min)
De lange trailer van de film.

Ip Man, de trainer van Bruce Lee, wordt uitgenodigd om aan de ‘pensioenswedstrijd’ van grootmeester Gong Yutian deel te nemen. Hij leert diens dochter Gong Er kennen en er lijkt een liefde op te bloeien, maar de Japanse oorlog scheidt het tweetal weer. The Grandmaster is de nieuwste film van Wong Kar Wai. De film is mooi en sfeervol, maar het verhaal is niet altijd even consistent. Visueel is het prachtig en de kung fu is meesterlijk. De transfer naar Blu-ray Disc geeft dat redelijk goed, maar niet optimaal, weer en het geluid is tweeslachtig. Van de extra’s is de documentaire over Wong Kar Wai erg boeiend.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Twin Pics.

Lees meer

• Vorige: Fifth Estate, the (Bioscoop)
• Volgende: Inside Llewyn Davis (Bioscoop)
• My Blueberry Nights (DVD)