Platoon

Chris Taylor (Charlie Sheen) is een jonge, naïeve Amerikaan die al snel na zijn aankomst in Vietnam ontdekt dat hij niet alleen moet vechten tegen de Vietcong, maar ook tegen de kwellende angst, lichamelijke uitputting en intense woede waarmee hij wordt geconfronteerd. Terwijl zijn twee commandanten, Barnes (Tom Berenger) en Elias (Willem Dafoe), schijnbaar een zuiver onderscheid kunnen maken tussen de oorlog die zij voeren tegen de vijand en hun onderlinge strijd, verliest Taylor langzaam zijn grip op de realiteit. Het conflict, de chaos en de overheersende haat maken dat hij gevoelloos wordt voor de belangrijkste menselijke waarde... het leven.

De Vietnamoorlog, die in 1957 begon, is een van de zwartste bladzijden uit de Amerikaanse geschiedenis. Wat begon als een strijd tussen Noord- en Zuid-Vietnam mondde al snel uit in een oorlog tussen communisme en kapitalisme. Als voornaamste vertegenwoordiger van het kapitalisme trad uiteraard het almachtige Amerika naar voren. De Amerikaanse overheid was dermate vastbesloten om Zuid-Vietnam te steunen in hun strijd tegen het communistische noorden, dat men hierbij niet schroomde om duizenden Amerikaanse soldaten en miljoenen (veelal onschuldige) Vietnamezen de dood in te jagen. 18 Jaar later kwam aan de zinloze oorlog een einde, na het leven gekost te hebben aan bijna 60.000 Amerikanen en maar liefst 2 miljoen Vietnamezen. Bij terugkeer in de VS gingen veel soldaten psychisch zwaar gebukt onder de vele gruwelijkheden die zij tijdens de oorlog te verduren kregen. Een van deze soldaten zou de traumatische ervaringen van zich afschrijven en er later een film over maken. Deze jongeman droeg de naam Oliver Stone, en de film in kwestie kreeg Platoon als titel.
Door de oorlogservaring die Stone bezit kan hij als geen ander een waarheidsgetrouw beeld geven van de Vietnamoorlog. Hij heeft hierbij geen poging ondernomen om het geheel te romantiseren, met als gevolg dat de Amerikaanse troepen niet afgeschilderd worden als barmhartige helden, maar als labiele personen die onder invloed van de oorlog tot gruwelijke handelingen in staat zijn. Dit maakt Platoon tot een realistische, maar tevens riskante productie. Stone had de eerste versie van het scenario al af in 1976, maar hij had de grootste moeite om een geldschieter te vinden die geïnteresseerd was in een controversiële film. Degenen die uiteindelijk bereid waren om geld voor de productie beschikbaar te stellen zullen hier geen spijt van gehad hebben. Want Platoon is een waar meesterwerk geworden, dat geheel terecht bekroond werd met diverse Oscars (waaronder die voor Beste Film en Beste Regisseur). Stone vertelt zijn even aangrijpende als gruwelijke verhaal op een imposante wijze. Hij wordt daarbij gesteund door een fenomenale cast, met de piepjonge Charlie Sheen, charismatische Willem Dafoe en bikkelharde Tom Beringer als uitschieters. Daarnaast zien we een aantal jonge acteurs die aan het begin van een imposante carrière staan, zoals Forest Whitaker en Johnny Depp, die Stone nog ooit in gedachten had voor de rol van Chris Taylor. Maar omdat hij nog jong en onbekend was, heeft Stone voor Sheen gekozen. Alle acteurs werden door Stone op een ontzettend zwaar 14-daags trainingskamp gestuurd, waardoor de cast leerde te functioneren als een peloton. Dit is zeker in het overtuigende acteerwerk terug te vinden. Platoon is duidelijk een van de beste oorlogsfilms ooit, één die een schrikbarend realistische, maar vooral indrukwekkende visie geeft op een stukje geschiedenis dat iedereen het liefst zou willen vergeten.

Van Platoon zijn diverse versies op DVD uitgebracht. De meest recente is een Ultimate Edition uit 2006. Je kunt die recensie hier nog eens nalezen.

Beeldkwaliteit

Platoon staat in een beeldformaat van 1.85:1 op deze Blu-ray Disc-uitgave, wat gelijk is aan het originele formaat. De film staat op een 50 GB dubbellaags disc, die voor bijna 39 GB is beschreven. Het beeld heeft een resolutie van 1080/24p, dus 1080 beeldlijnen progressief met 1920*1080 beeldpunten en een beeldsnelheid van 24 beelden per seconde. Voor de encoding van het beeld is gebruik gemaakt van de MPEG-4 AVC videocodering.

De film is inmiddels al weer 25 jaar oud en is met weinig geld gemaakt. We mogen dan ook geen perfect beeld verwachten. En dat is het ook niet, het is wel het beste dat we ooit van Platoon gezien hebben. De transfer is zo goed als schadevrij, slechts af en toe komen we nog kleine beschadigingen tegen. De scherpte is goed, al blijven sommige shots qua scherpte achter. Vooral de wat ruimere shots missen scherpte. Een paar shots zijn cameratechnisch niet goed scherp. Bij het shot waarin Chris Taylor in de regen de wacht houdt ligt de scherpte niet op zijn gezicht, maar op de capuchon van zijn regenpak. Er is vrij veel filmgrain aanwezig, die soms ook de scherpte negatief beïnvloedt. Heel verwonderlijk is dat niet, gezien de leeftijd van de film en het budget waarmee de film gemaakt is. In een paar donkere nachtscènes is de filmgrain echter erg hinderlijk aanwezig, maar het blijft gelukkig beperkt tot een paar shots. Contrast en schaduwdetail zijn ruim voldoende. Details in de gezichten zijn over het algemeen goed te onderscheiden. In een jungle is groen de overheersende kleur en dat zien we ook terug in het kleurenpalet. We zien weinig andere kleuren dan groentinten, met hier en daar een accent in rood of wit. In het kamp is zandkleur de overheersende tint. Huidtinten worden goed en natuurlijk weergegeven. Over het algemeen kunnen we spreken van een geslaagde transfer. De vraag is echter of een toptitel als Platoon niet wat meer aandacht had kunnen krijgen. Het gevoel blijft dat er meer in zit dan nu gepresenteerd wordt.

De High Definition screenshots zijn verkleind naar 1280*720 formaat en gecomprimeerd opgeslagen. Ze zijn daarom geen exacte weergave van de hoge beeldkwaliteit van Blu-ray Disc, maar geven wel een goede indruk. Wil je de screenshots bekijken in Full HD-resolutie? Neem dan een Platinum Member account!

Geluidskwaliteit

Er staan een flink aantal geluidstracks op deze uitgave van Platoon. De belangrijkste zijn een DTS-HD Master Audio 5.1-track (48kHz/16bit) en een Dolby Digital 4.0-track (448 kb/s). Bij de DVD-uitgaves was het geluid van Platoon niet zo geweldig en helaas is dat bij deze Blu-ray Disc-uitgave ook het geval. Ook hier zitten er wat haken en ogen aan het geluid. Gedeeltelijk heeft dat met het originele geluid te maken, zoals de irritante ruistoon tijdens dialogen in het begin van de film. Dat is een fout bij de opnames geweest en is altijd in het materiaal blijven zitten. Ook het onevenwichtige gebruik van omgevingsgeluiden is afkomstig uit het originele geluid. Soms verandert midden in een scène het omgevingsgeluid van toon en karakter. Alsof de jungle in één tel een heel ander geluidsbeeld laat horen. Het is wel duidelijk dat de geluidstrack de achilleshiel van deze uitgave is. Het bevat weinig dynamiek en erg weinig power bij explosies en geweervuur. Het klinkt allemaal wat tam. De dialogen komen uit alle drie de frontspeakers en zijn erg wisselend van kwaliteit. Over het algemeen klinken ze erg dof en gemoffeld, wat de verstaanbaarheid zeker niet ten goede komt. Wat verder opvalt is dat er erg weinig gebruik wordt gemaakt van de surroundkanalen, terwijl daar volop de gelegenheid toe is. Er zijn alleen wat omgevingsgeluiden en muziek te horen en die staan nog vrij zacht in de mix. Dat geldt ook voor het LFE-kanaal, dat pas tegen het einde van de film, bij het eindgevecht, iets structureels van zich laat horen. Het DD 4.0-geluid is een weergave van het originele bioscoopgeluid, maar mist nog meer detail en dynamiek dan het DTS-HD MA-geluid. Deze track is alleen geschikt voor de puristen onder ons. Het is duidelijk dat er weinig moeite is gedaan om het geluid op te knappen en dat is op deze HD-uitgave toch wel een gemis.

Extra's

De Blu-ray Disc-uitgave heeft een geanimeerd menu met het beroemde Adagio for Strings van Barber als achtergrondmuziek. De extra's hieronder komen gedeeltelijk overeen met de Ultimate Edition DVD-uitgave. Alle extra's zijn in 1.33:1 beeldformaat en hebben geen ondertiteling, behalve waar anders vermeld.

Audiocommentaar Oliver Stone
In het eerste commentaar kunnen we luisteren naar regisseur Oliver Stone die een erg interessant commentaar aflevert. Hij vertelt veel over zijn eigen ervaringen in Vietnam en relateert dit aan de gebeurtenissen in de film die veel overeenkomsten met elkaar vertonen. Verder vertelt de regisseur veel over de film zelf en over filmtechnische zaken.

Audiocommentaar Dale Dye
Het tweede commentaar is van Cpt. Dale Dye, de militair adviseur van vele oorlogsfilms en ook deze film. Ook hij vertelt veel over de film en over zijn eigen ervaringen in Vietnam, waar hij maar liefst 30 maanden heeft doorgebracht.
Beide audiocommentaren hebben geen Nederlandse ondertiteling, wel is er Engelse of Duitse ondertiteling beschikbaar.

Deleted en Langere Scènes (12 min)
Een tiental scènes die de film niet gehaald hebben of langer zijn dan in de film te zien is. Eventueel is audiocommentaar van Oliver Stone beschikbaar. Het beeld staat niet goed op de disc, want het 1.33:1 beeld staat geheel links in het kader.

Flashback naar Platoon (49 min)
Dit item bestaat uit drie delen, die tezamen een beeld geven van de film en de oorlog in Vietnam en ook de gevolgen ervan. Een zeer interessant item, dat niet op de DVD staat.

Documentaires

Eén Oorlog, Veel Verhalen (26 min)
Hier kunnen we zien hoe een groep veteranen herinneringen ophaalt aan de oorlog en tevens vergelijken ze de gebeurtenissen in de film met hun eigen ervaringen. Allemaal zijn ze het er over eens dat de film een erg realistisch beeld geeft van de oorlog. We zien verder ook nog regisseur Oliver Stone die ook herinneringen ophaalt en praat over zijn eigen ervaringen, maar dit interview is apart opgenomen. De interviews worden afgewisseld met beelden uit de film.
Deze documentaire beschikt over Nederlandse ondertiteling

Voorbereiding op 'Nam (7 min)
Oliver Stone en enkele van de veteranen uit het vorige onderdeel vertellen hoe zij in Vietnam terecht zijn gekomen en hoe ze werden klaargestoomd voor een leven in het leger. De interviews worden afgewisseld met authentieke beelden van trainingen van het Amerikaanse leger.

Vignettes

Caputo en de 7e Vloot (2 min)
Philip Caputo, schrijver van het boek A Rumor of War, was een van de soldaten die op 29 april 1975 werd geëvacueerd uit Saigon. Hij vertelt hier zijn belevenissen van die dag.

Verftrainmethode (3 min)
Capt. Dale Dye was de militair adviseur bij de film (en speelt ook een rol). Hij vertelt over de voorbereidingen van acteurs voor oorlogsfilms. Veel acteurs halen hun inspiratie uit de meest recente oorlogsfilm die ze gezien hebben, wat absoluut niet de bedoeling is.
De vertaler van de extra's heeft hier een grote fout gemaakt door de naam van Dye te vertalen als "Verven". Daardoor heet het item "Verftrainmethode", terwijl het de "Dye trainmethode" had moeten zijn.

Gordon Gekko (1 min)
Geluidseditor Gordon Daniel moest het geluid verzinnen voor een gekko (soort salamander) in de film. Maar gekko's maken geen geluid. Toen hij dit aan Oliver Stone meldde, beloofde deze dat hij ooit een karakter naar hem zou vernoemen: Gordon Gekko. Dat werd uiteindelijk Michael Douglas in Wall Street.

TV Spots (1½ min)
Drie korte trailers gemaakt voor de televisie met alle drie een eigen onderwerp: Actie, Lovende Kritieken en De Regisseur.

Bioscooptrailer (2 min)
De originele bioscooptrailer van de film. Het beeld is 1.85:1 anamorf en in HD-resolutie.

Platoon vertelt het verhaal van Chris Taylor, een jonge man die vrijwillig dienst heeft genomen in het Amerikaanse leger ten tijde van de Vietnamoorlog. Hij komt binnen als groentje, maar al snel komt hij in conflictsituaties terecht. Niet alleen met de Vietcong, maar ook binnen zijn eigen eenheid. Via zijn woorden krijgen we een beeld van hoe het geweest moet zijn in de jungle van Vietnam. Platoon van Oliver Stone staat bekend als een erg realistische film en won 4 Oscars. Deze is dan ook verplichte kost voor fans van oorlogsfilms. Nu is de film ook verkrijgbaar op Blu-ray Disc. Qua beeld is het een upgrade ten opzichte van de DVD, maar qua geluid is er nog veel ruimte voor verbetering. De extra's bieden weinig nieuws ten opzichte van de Ultimate Edition DVD-uitgave. Geen slechte release en fans van de film kunnen zeker upgraden. Maar ergens blijft het gevoel dat er meer in had gezeten.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Eigen Collectie.

Lees meer

• Vorige: Four Beats to the Bar and No Cheating (DVD)
• Volgende: Mad Men - Seizoen 4 (Blu-ray)