Biutiful

Uxbal (Javier Bardem) is gescheiden van zijn manisch depressieve vrouw Marambra (Maricel Álvarez) en woont samen met zijn twee kinderen in Barcelona. Hij leeft van handeltjes in illegalen voor een Chinees naaiatelier en zorgt dat illegale Afrikanen nepartikelen kunnen verkopen op straat. Uxbal heeft de gave om te praten met overledenen en ook dat brengt wat geld in het laatje. Het is niet veel wat hij verdient, maar hij kan zich een klein appartementje veroorloven in een achterbuurt van de stad. Zijn leven verandert volledig als hij te horen krijgt dat hij ongeneeslijk ziek is. Hij is bang voor de dood en wil dit leven helemaal niet verlaten. Hij durft aan bijna niemand te vertellen dat hij ziek is, maar doet ondertussen wel zijn uiterste best om alles zo goed mogelijk achter te laten voor zijn kinderen. Dat is in zijn situatie nog helemaal niet zo eenvoudig.

De film heet dan wel Biutiful, maar er is weinig moois aan het leven van Uxbal. De film is niet mooi, maar straalt depressie en verdriet uit. Dat wil dus niet zeggen dat het geen goede film is. Integendeel! Biutiful is een prachtige registratie van het leven van een man, die zich realiseert dat hij niet lang meer te leven heeft. In handen van regisseur en scenarioschrijver Alejandro González Iñárritu is een film vaak in goede handen. Dat heeft hij reeds bewezen met Babel, 21 Grams en Amores Perros. Met Biutiful heeft hij opnieuw een bijzondere film gemaakt. Het is een indringend en poëtisch portret geworden over liefde, schuld en vertrouwen. Liefde van Uxbal voor zijn kinderen, die het belangrijkste zijn in zijn leven. Schuld over zijn handelen met de Chinezen en de Afrikanen en het gebrek aan vertrouwen in zijn ex-vrouw. De titel Biutiful is afkomstig van een tekening van zoon Mateo, die niet weet hoe je in het Engels Beautiful schrijft en het op een fonetische manier opschrijft. De film draait om Uxbal, die werkelijk voortreffelijk wordt vertolkt door Javier Bardem (No Country For Old Men, Mar Adentro). Het is een lust om naar hem te kijken. Zijn robuuste, bijna altijd gebogen hoofd, zijn luikende blik, het is werkelijk prachtig om te aanschouwen. Bardem draagt de film, maar de overige karakters mogen niet ongenoemd blijven. De twee kinderen, Hanaa Bouchaib als Uxbals dochter Ana en Guillermo Estrella als zijn zoon Mateo, spelen ook zeer bijzondere rollen. Ondanks hun jonge leeftijd weten ze heel geloofwaardig te spelen en komen heel natuurlijk over. Daarnaast weet ook Maricel Álvarez te overtuigen als Uxbals manisch depressieve ex-vrouw. Wat ook niet onvermeld mag blijven is het uiterlijk van de film. Men heeft gekozen voor een, op het oog simpele, visuele vorm met natuurlijk licht, een hand-held camera en soms lange shots. Maar elk shot is van te voren uitgewerkt en gepland. Het geeft een extra deprimerende en grauwe sfeer aan de film, die uitstekend past bij de situatie waarin Uxbal zich bevindt. Kleine foutjes als licht onscherpe beelden doen daar weinig aan af. Er zitten ruwe randjes aan het geheel, maar die zijn bewust niet weggepoetst. Zo zit er op het einde van de film een scène waarin Uxbal zijn dochter Ana omhelst. Daarbij hoor je het kraken van de zendermicrofoons met daarna de hartslag van Uxbal. Normaal gesproken wordt dat weggehaald, omdat het je bewust maakt van de techniek. Maar Iñárritu heeft het juist extra versterkt en gebruikt om het gevoel van Uxbal voor zijn dochter te versterken.
Iñárritu, die het script overigens samen heeft geschreven met Amando Bo en Nicolas Giacobone, geeft niet het hele leven van Uxbal prijs. Het is voor een groot gedeelte aan de kijker om vast te stellen hoe Uxbal in het leven staat en wat zijn achtergronden en beweegredenen zijn. Er is voldoende ruimte voor eigen invulling, maar Iñárritu stuurt je wel altijd in de juiste richting en weet de aandacht altijd bij Uxbal te houden. Diens strubbelingen zijn vaak schrijnend en hij lijkt vol met schuldgevoel te zitten. Heeft hij het dan toch fout gedaan in zijn leven? Hij doet zo zijn best en hij probeert er dan ook alles aan te doen om het leven voor zijn kinderen zo aangenaam mogelijk te maken. Dat zijn eigen strubbelingen dat erg lastig maken is eigenlijk niet zo belangrijk.
De film vraagt om meerdere kijkbeurten om zo een volledig overzicht te krijgen van het ingewikkelde leven van Uxbal. Iñárritu, die gewoon is om complexe verhaalstructuren te hanteren in zijn films, heeft met Biutiful een op zich vrij eenvoudige karakterstudie van een personage gemaakt. Maar wel een die aangrijpend en open is en waarbij de kijker zich goed kan meeleven met het hoofdpersonage. Het is een sterke film, die terecht Oscar-nominaties ontving voor Beste Buitenlandse Film en Beste Acteur (Bardem). Het is geen film die je 'even tussendoor' kijkt, maar een waar je goed voor moet gaan zitten. Het is de ruim twee uur echter meer dan waard.

Biutiful is verkrijgbaar op zowel DVD als Blu-ray Disc. Hieronder de recensie van de BD-uitgave. De DVD-recensie van de film is hier te vinden.

Beeldkwaliteit

Biutiful staat in een beeldformaat van 1.78:1 op deze Blu-ray Disc-uitgave. Meer uitleg over dit formaat in de beschrijving hieronder. De film staat op een 50 GB dubbellaags disc, die voor bijna 43 GB is beschreven. Het beeld heeft een resolutie van 1080/24p, dus 1080 beeldlijnen progressief met 1920*1080 beeldpunten en een beeldsnelheid van 24 beelden per seconde. Voor de encoding van het beeld is gebruik gemaakt van de MPEG-4 AVC videocodering.

De film kent origineel twee beeldformaten. Het begint in 1.85:1 beeldformaat en gaat halverwege de film over in 2.35:1 beeldformaat. Dit is een bewuste keuze van Iñárritu en cameraman Rodrigo Prieto. Het bredere beeld is gekozen om, op het moment dat Uxbal op een keerpunt in zijn leven komt, hem letterlijk een wijdere blik op het leven te geven. Helaas is deze keuze niet overgenomen in de beeldtransfer. Op de disc is alleen een 1.78:1 beeldformaat zichtbaar. Bij de aangepaste beelden is pan & scan toegepast, waardoor je een stuk beeld aan de zijkanten mist (zie screenshot 5). Op de hoes staat overigens foutief een 2.35:1 beeldformaat genoemd!
Als we het beeldformaat even buiten beschouwing laten en ons op de kwaliteit van het beeld richten, dan zien we een bijzonder mooie film. Het beeld is grauw, donker en ziet er zeer realistisch uit. Een uitstekende sfeerzetting bij de film. Het beeld is donker, maar het HD-beeld weet de nuances nog uitstekend weer te geven. Ook de aanwezige filmgrain versterkt in dit geval het grauwe plaatje van de achterbuurten van Barcelona. Kleuren zien er flets uit, maar huidtinten komen over het algemeen nog goed over. Een enkele keer – de scène in de nachtclub – zijn de kleuren juist erg verzadigd en fel. Het betreft hier een beeld waarvan je in eerste instantie denkt dat het 'zomaar' opgenomen is, maar niets is minder waar. Over alles is nagedacht en het heeft dan ook een bijzonder mooie sfeer. Des te jammer dan ook dat het beeldformaat is aangepast, dat kost toch zeker een paar punten in de waardering!

Geluidskwaliteit

De enige lossless geluidstrack op deze Blu-ray Disc van Biutiful is een DTS-HD Master Audio 5.1 (24bit/48kHz) track in de Spaanse taal. Hoewel de film voornamelijk om dialoog en interactie tussen personen gaat, is het qua geluid zeker niet oninteressant. Opvallend aan de dialogen is dat ze soms erg zacht zijn en, voor wie Spaans begrijpt, zeker niet altijd even makkelijk te volgen. De film bevat een paar fluisterscènes die heel sfeervol klinken. Wie goed luistert hoort nog het ratelen van de filmcamera. Er is bewust voor gekozen om dit soort geluiden niet weg te poetsen. Lees ook het commentaar van de film hierboven over het bewust laten zitten van het krakende geluid van een zendermicrofoon. De dialogen worden goed aangevuld met overige geluiden die vooral uit de frontspeakers komen, maar ook de surroundkanalen komen in het stuk voor met omgevingsgeluiden en muziek. Op momenten is de dynamiek erg groot, zoals de razzia op de Afrikaanse straatverkopers. De stad Barcelona is bijna constant aanwezig in het geluidsbeeld, wat voor een druk en levendig geheel zorgt.

Extra's

De Blu-ray Disc-uitgave heeft een geanimeerd menu met achtergrondgeluid. Alle extra's zijn in HD-resolutie (al is er wel afwisseling tussen 1080p en 1080i). Ze zijn alleen voorzien van (niet uitschakelbare) Engelse ondertiteling! Volgens de hoes moet er ook nog de trailer van de film op de BD staan, maar die is niet aanwezig.

Behind Biutiful: Director's Flip notes (22 min)
Een soort privédagboek van regisseur Iñárritu. Hij vertelt zijn visie, zijn gedachten over de opnames. We zien beelden van de set, hoe scènes zijn opgenomen en wat de motieven zijn van Iñárritu om een bepaalde scène te filmen. Op zich niet zo heel opzienbarend, maar het korte stukje over actrice Diaryatou Daff is wel bijzonder.

Javier Bardem Interview (3 min)
Een kort interview met Bardem, waarin hij in het kort uitlegt waar de film over gaat en wat zijn karakter voorstelt.

Maricel Álvarez Interview (2½ min)
Álvarez praat over haar karakter en hoe dat in relatie staat tot dat van Uxbal. Ook vertelt ze hoe de samenwerking was met Bardem en regisseur Iñárritu.

Eduard Fernández Interview (2½ min)
Fernández speelt Tito, de broer van Uxbal. Ook hij vertelt over zijn karakter en hoe het was om samen te werken met Bardem en Iñárritu.

Biutiful Crew (4 min)
Hier wordt, onder begeleiding van een muzieknummer, de crew voorgesteld.

Uxbal woont in Barcelona met zijn twee kinderen. Hij ronselt illegale Chinese werknemers voor een naaiatelier en zorgt voor derderangs artikelen voor Afrikaanse straatverkopers. Als hij hoort dat hij ernstig ziek is doet hij er alles aan om alles zo goed mogelijk voor zijn kinderen achter te laten. Biutiful is een erg aangrijpende en bij vlagen poëtische film met een geweldige acteerprestatie van Javier Bardem in de hoofdrol. Een film die bij meerdere kijkbeurten steeds meer prijsgeeft, maar ook voldoende ruimte geeft voor eigen invulling. Technisch steekt deze Blu-ray Disc uitstekend in elkaar, zij het dat er flink gerommeld is met het beeldformaat. Dit is uitermate jammer, omdat de regisseur heel bewust gebruik heeft gemaakt van het beeldformaat. De extra's zijn erg bescheiden. De overpeinzingen van regisseur Iñárritu zijn wel interessant, maar de interviews zijn te kort om ergens dieper op in te gaan. Qua film is het echter wel degelijk interessant.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door A-Film Home Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Mother and Child (DVD)
• Volgende: Next Three Days, The (Blu-ray)