Golden Compass, The

De 12-jarige Lyra Belaqua (Dakota Blue Richards) woont samen met haar dæmon Pantalaimon (stem: Freddie Highmore) in een wereld waar heksen de hemel van het noorden beheersen en het kwade Magisterium regeert. In deze wereld heeft ieder mens een dæmon; een dier dat perfect bij je past en altijd bij je is. Pas als je volwassen bent, neemt de dæmon een vaste gedaante aan, als kind heb je een dæmon die nog wisselende gedaanten aanneemt. Lyra woont op een grote universiteit. Haar oom Lord Asriel (Daniel Craig) is onderzoeker en is op het spoor gekomen van Stof. Via Stof zou de wereld van Lyra in verbinding staan met een andere parallelle wereld. De strenge heersers van het Magisterium vinden deze theorie maar niets. Omdat Lord Asriel altijd weg is, biedt de charmante Miss Coulter (Nicole Kidman) aan om op Lyra te passen. Mysterieuze Gobblers ontvoeren kinderen van de straat en nemen ze mee naar het hoge noorden. Als ook Lyra’s vriend Roger (Ben Walker) wordt meegenomen, is ze vastbesloten om hem te redden! Lyra komt in het bezit van een gouden kompas, de Alethiometer. Een bijzonder instrument dat alleen in de juiste handen de waarheid laat zien. Door deze Alethiometer ontdekt Lyra dat Miss Coulter zich anders voordoet dan ze werkelijk is. Samen met de rondreizende Zigeuzen, de Texaanse aeronaut Lee Scoresby (Sam Elliot), de mysterieuze heks Serafina Pekkala (Eva Green) en de gepantserde ijsbeer Iorek (stem: Ian McKellen) bindt ze de strijd aan met het ultieme kwaad.

The Golden Compass is gebaseerd op het boek Northern Lights van de Engelse schrijver Philip Pullman, in Amerika verschenen onder de titel The Golden Compass. Dit is het eerste boek van zijn His Dark Materials trilogie, waar ook nog The Subtle Knife en The Amber Spyglass toe behoren.
Regisseur Chris Weitz (About a Boy) schreef zelf het scenario voor de film, nadat hij een versie van scenarioschrijver Tom Stoppard had afgekeurd. Wie het boek van Pullman kent zal enigszins teleurgesteld zijn in het resultaat van de film. Veel verhaallijnen en details uit het 400 pagina's tellende boek ontbreken in de verfilming. Zo ontbreken alle verwijzingen naar religie en God. Wie niet gehinderd wordt door enige kennis van het boek krijgt een leuke avonturen- en fantasyfilm voorgeschoteld. Het is echter een film die niet altijd even makkelijk te volgen is. De uitleg over Stof en parallelle werelden is zo summier dat je nauwelijks begrijpt waar het over gaat. Er moet veel verteld worden in de twee uur dat de film duurt, maar een iets uitgebreidere introductie zou niet verkeerd zijn geweest.
In 2004 begint Weitz met de verfilming, om uiteindelijk medio 2005 uit het project te stappen vanwege te grote technische uitdagingen. Zijn taak als regisseur werd overgenomen door Anand Tucker. Diens aanstelling als regisseur had de volledige instemming van Philip Pullman zelf. Maar vanwege creatieve verschillen met de studio stapte Tucker binnen een jaar al weer op en kwam Weitz weer terug om de film af te maken. De film kent een grote cast met bekende namen als Nicole Kidman, Daniel Craig, Sam Elliot en de stem van Ian McKellen. De grote onbekende van de film is de jonge debutante Dakota Blue Richards, die geselecteerd werd uit tienduizend kandidaten. Ze kreeg voor haar rol van Lyra Belaqua een nominatie voor de Young Artist Award. Echter, de grote blikvangers van de film zijn de special effects. Ondanks de overdaad zien ze er wel uitstekend uit. Vooral de dæmons en ijsberen zien er zeer overtuigend uit. De special effects kregen overal lovende kritieken en werden dan ook beloond met een Oscar. Het beschikbare budget voor de film bedroeg naar schatting een slordige 180 miljoen Amerikaanse dollars, waarvan een groot deel voor de special effects bestemd waren. In eerste instantie leek de film een flop te worden. De opbrengst in Amerika was 'slechts' 70 miljoen dollar. Maar de opbrengst in de rest van de wereld was tegen de verwachting in veel hoger, zodat de film uiteindelijk ruim 300 miljoen dollar opleverde.
The Golden Compass is een visueel zeer fraai gemaakte fantasiefilm met bekende sterren in de hoofdrol. Ondanks de misschien wat mindere verfilming van het originele verhaal is het zeker een mooie film om te bekijken. Toch jammer van het overduidelijke open einde, waarbij het originele einde uit het boek is verplaatst naar de vervolgfilm The Subtle Knife. Die film is echter nog steeds in ontwikkeling en er is nog geen releasedatum van bekend.

The Golden Compass is door RCV al eerder uitgebracht op DVD. De bespreking van de DVD kun je hier lezen. Hieronder bespreken we de Blu-ray Disc.

Beeldkwaliteit

The Golden Compass staat in de oorspronkelijke beeldverhouding van 2.40:1 op deze Blu-ray Disc uitgave. Het High Definition beeld heeft een 1080/24p resolutie. Dit betekent dat het beeld progressief is opgebouwd uit 1920*1080 beeldpunten en dat de beeldsnelheid 24 beelden per seconde is (de originele filmsnelheid). Dit laatste houdt in dat je geen last hebt van de vier procent versnelling, zoals die bij PAL DVD’s wordt toegepast. Deze BD-uitgave bestaat uit een 25 GB single layer disc (23,4 GB beschreven). Voor de encoding van het beeld is gebruik gemaakt van de SMPTE VC-1 videocodering.

Deze Blu-ray Disc heeft een uitstekende beeldkwaliteit. Het beeld heeft een mooie diepte en doet recht aan de HD-norm. De scherpte is uitstekend, net als het contrast en schaduwdetail. Daarnaast heeft deze transfer een mooi zwartniveau. Door de vele CGI heeft het beeld soms een wat gestileerde aanblik, maar dat is gelijk aan het origineel. De kleuren zijn aangepast aan de stijl van de film, waar op sommige momenten de huidtinten wel heel onnatuurlijk overkomen. Voor het overige valt er niet zo veel aan te merken op deze prima transfer.
De film bevat 20 hoofdstukken. De Nederlandstalige ondertiteling is duidelijk leesbaar en staat geheel in het beeldvlak geplaatst. Dit is een voor de Engelstalige markt bedoelde transfer. Bij enkele anderstalig ingesproken dialogen is ingebrande Engelse ondertiteling aanwezig. Hier staat de Nederlandse ondertiteling boven in het beeld geplaatst.

Geluidskwaliteit

De Blu-ray Disc bevat een DTS-HD Master Audio 5.1 (16bit/48kHz) geluidstrack in de oorspronkelijke Engelse taal en twee Dolby Digital 5.1 (448 kb/s) tracks in de Nederlandse en Vlaamse taal. Het DTS-HD MA 5.1 geluid klinkt erg overtuigend. Het heeft een grote dynamiek met een goede spreiding van het geluid over alle kanalen. Het geluid richt zich op de voorste kanalen met een goede ondersteuning van de surroundkanalen, waarbij geluidseffecten in split-surround te horen zijn. Dialogen zijn uitstekend verstaanbaar. Het LFE-kanaal laat veelvuldig van zich horen met een diep en strak laag. Het gebrul van de ijsberen is werkelijk indrukwekkend. Enig punt van kritiek zou kunnen zijn dat er geen gebruik is gemaakt van de originele 7.1 geluidstrack. Maar reden voor puntaftrek is dat niet.
De Nederlandse en Vlaamse geluidstracks zijn duidelijk op een jonger publiek gericht. Niet alleen staan de dialogen (te) veel op de voorgrond, ook de dynamiek is een flink stuk minder. Het geluid is gecomprimeerd en komt veel minder dreigend over. Dit om het jonge publiek niet teveel te laten schrikken. De Nederlandstalige track is niet erg aansprekend. De stemmen klinken erg kinderachtig. Bij de Vlaamse versie komen de stemmen veel meer overeen met het karakter. De vraag is alleen of een nagesynchroniseerde track bij deze film nodig is. De film is (terecht) geschikt voor 12 jaar en ouder en bijna iedereen van die leeftijd mag geacht worden de ondertiteling te kunnen lezen.

Extra's

De Blu-ray Disc start automatisch direct met de film. Voor de instellingen van de taalopties en ondertiteling en de scènekeuze maakt de Blu-ray Disc gebruik van een pop-up menu. Dit menu wordt weergegeven zonder dat het afspelen van de film wordt onderbroken. Het menu ligt als een ‘overlay’ boven op het filmbeeld. Deze Blu-ray Disc heeft, in tegenstelling tot de 2-disc DVD-uitgave, geen extra's.

The Golden Compass gaat over het meisje Lyra dat, met behulp van een bijzonder gouden kompas dat haar de waarheid laat zien, probeert haar beste vriend te bevrijden uit handen van gemene kidnappers. Samen met een gepantserde ijsbeer, een aeronaut en Zigeuzen bindt zij de strijd met het kwade Magisterium aan.
The Golden Compass is de grootse verfilming van het eerste boek ‘The Northern Lights’ uit de trilogiereeks ‘His Dark Materials’ van de Engelse schrijver Philip Pullman. Regisseur Chris Weitz maakte er een visueel fraaie fantasiefilm van met een grote sterrencast. Deze Blu-ray Disc heeft een uitstekende beeld- en geluidskwaliteit waar weinig op valt aan te merken. In tegenstelling tot de 2-disc DVD-uitgave heeft deze BD geen extra's, wat als een gemis mag worden gezien.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door E1 Entertainment.

Lees meer

• Vorige: Coraline (CE) (DVD)
• Volgende: Sunshine Cleaning (DVD)