Close Encounters of the Third Kind

Een groep wetenschappers, onder leiding van de Fransman Claude Lacombe (François Truffaut) onderzoeken diverse vreemde gebeurtenissen op verschillende plaatsen op de wereld. Zo worden gevechtsvliegtuigen teruggevonden die bijna 30 jaar eerder verdwenen zijn, wordt een verdwenen boot midden in een woestijn teruggevonden en zingen monniken een 5-tonige melodie die zij vanuit de ruimte hebben ontvangen.
Tegelijkertijd wordt de treinmonteur Roy Neary (Richard Dreyfuss) midden in de nacht gebeld voor een klus. Er is een plotselinge stroomuitval en hij moet er naar toe. Omdat hij in het donker de weg kwijt raakt, stopt hij vlak bij een spoorovergang om op de kaart te kijken. Plotseling is er een wit licht, gaan de lichten van zijn auto en zijn zaklantaarn uit en begint van alles spontaan te bewegen. Roy is helemaal in de war van deze ‘ontmoeting’ en gaat in alle staten naar huis. Nog diezelfde nacht neemt hij zijn vrouw Ronnie (Teri Garr) en kinderen mee naar de plek, maar er is niks meer te zien. Wel zien ze nog meer mensen die ook, net als hij, naar de lucht staren.
De volgende avond gaat Roy weer naar dezelfde plek. Hij ontmoet er Jillian Guiler (Melinda Dillon) met haar zoontje Barry. Zij en nog andere mensen zien de gekleurde objecten door de lucht vliegen. Zowel Roy en Jillian hebben, na deze gebeurtenis, last van beelden in hun hoofd. Ze proberen deze beelden te visualiseren. Deze beelden lijken erg op een berg. Dan wordt Barry ‘ontvoert’ door het gekleurde licht en wordt de toestand van Roy steeds gekker. Iedereen, inclusief zijn vrouw, denkt dat hij gek geworden is en zijn vrouw verlaat hem. Roy maakt van modder en andere rommel een gigantische berg in zijn huis. En dan ziet Roy die berg opeens op de televisie. Precies bij die berg zou een rampzalig ongeluk gebeurd zijn en wordt de bevolking geëvacueerd. Roy en Jillian moeten erheen en proberen door de opgeworpen barricades heen te breken. Als zij uiteindelijk de berg bereiken, komen zij in contact met de Fransman Claude Lacombe. Wat zij daar vervolgens te zien krijgen overtreft hun stoutste verwachtingen.

Close Encounters of the Third Kind (CE3K) beleefde zijn première in 1977. In verband met beperkingen van het budget en beschikbare tijd waren niet alle scènes zoals Steven Spielberg ze voor ogen had. Hij was dan ook niet tevreden met het resultaat. Na het overweldigende succes kreeg Spielberg aanvullend budget om enkele scènes toe te voegen of te veranderen. Filmmaatschappij Columbia stelde wel als eis dat er aan het eind van film scènes van het interieur van het ruimteschip werden toegevoegd. Dit resulteerde in 1980 in een Special Edition van CE3K.
In 1997 heeft Spielberg CE3K weer onder handen genomen en er verscheen een nieuwe, op laserdisc uitgebrachte versie, de ‘Collector’s Edition’. Vele scènes uit de 1980 versie zijn er weer uitgehaald, andere toegevoegd en het einde werd weer hersteld, gelijk het origineel uit 1977. Het is deze laatste versie, de Collector’s Edition, die door Columbia op DVD is gezet.
CE3K kreeg in 1978 een Oscar® voor beste camerawerk. De filmmuziek van John Williams kreeg in 1979 een Grammy Award.

Beeldkwaliteit

De film staat in het oorspronkelijke bioscoopformaat 2.35:1 anamorf (met 33% meer beeldlijnen voor breedbeeld televisie) op deze DVD. Het beeld is in het algemeen goed, en verraad meestentijds de leeftijd van de film niet. De kleuren zijn goed, het contrast is goed, evenals het zwartniveau. Maar vooral bij sommige donkere scènes is het zwart niet diep zwart maar meer donkergrijs. De detaillering is ook redelijk tot goed, maar ook hier enige reservering bij de donkere scènes. De beeldkwaliteit wisselt gedurende de film wel enigszins, mogelijk heeft dit te maken met de diverse scènes die er later aan zijn toegevoegd. Ook is bij sommige scènes duidelijk filmruis waar te nemen. Al met al wel een goed beeld, zeker gezien de leeftijd van de film.
De film is verdeeld in 28 tracks. De laagwisseling is niet merkbaar. De ondertiteling (wit) is duidelijk en goed geplaatst. In het begin van de film, wanneer enige conversatie in het Frans plaats vindt, is Amerikaanse ondertiteling in het filmbeeld ingebrand. Deze ondertiteling is zijn wat aan de kleine kant.

Geluidskwaliteit

Het oorspronkelijke Dolby Stereo geluid is gemixt in Dolby Digital 5.1 (met een hoge bitrate van 448 kb/s) of in DTS 5.1 (met de ‘lage’ bitrate van 754 kb/s). In het algemeen klinkt de soundtrack toch wel gedateerd. Het frequentiebereik is beperkt, het geluidsbeeld wat schel met een weinig laag. Er zijn momenten in de film dat de dialogen behoorlijk vervormd klinken. Het geluid concentreert zich voornamelijk op de drie frontspeakers, met een duidelijke stereospreiding van de muziek. De muziek mist wel aan diepte en klinkt wat iel. De dialogen komen meestal uit de centerspeaker, maar er zijn ook momenten dat de stemmen uit de linker- of rechterspeaker komen. Soms gaan de dialogen wat onder in de overige geluiden.
De momenten dat de ruimteschepen er zijn, klinkt de soundtrack en de geluidseffecten een stuk beter. Het geluid heeft veel meer ruimte en er is een duidelijk laag aanwezig. De achterkanalen worden dan ook hoorbaar gebruikt. Al met al een redelijke soundtrack.
Er is een klein verschil tussen de DTS of de Dolby soundtrack te horen. De DTS klinkt met name in het hoog iets rustiger en minder schel, maar laat de tekortkomingen van de soundtrack ook beter horen.
Curieus (en irritant) is wel dat de film altijd begint met de Dolby Digital trailer, ook als je voor DTS kiest. Bij DTS wordt dan alsnog ook een DTS trailer afgespeeld.

Extra's

Deze set bestaat uit 2 DVD’s. Op de eerste DVD staat de film, met drie geluidssporen en 16 ondertitels. Dit neemt al zoveel ruimte in beslag dat voor de extra’s een 2e DVD is gebruikt.
De menu’s zijn geanimeerd, in breedbeeld en voorzien van achtergrondgeluid. Alle extra’s zijn voorzien van Nederlandse ondertiteling, een compliment!
De extra’s zijn:
Een zeer lange “Making Of“ documentaire (4x3 beeldformaat met DD2.0 – 192 kb/s geluid). Een uitstekende documentaire van ruim 101 minuten die voor de Collector’s Edition in 1997 is opgenomen. Alle belangrijke betrokkenen komen via interviews aan het woord. Met name Spielberg komt veel aan het woord. Een en ander wordt afgewisseld met fragmenten uit de film (in 2.35:1 letterbox formaat). Vooral de informatie van Spielberg is een uitstekende compensatie voor het gemis van een commentaartrack van hem. Spielberg geeft ook een toelichting op de verschillende versies van CE3K. De eerste versie was te gehaast tot stand gekomen, onder druk van Columbia. En hij heeft spijt van het toevoegen, op aandringen van Columbia, van de eindscène in de Special Edition, waar Dreyfuss het ruimteschip ingaat. Wat Spielberg betreft is deze Collector’s Edition dé versie. Deze documentaire is bijzonder goed geslaagd en zeer informatief. De documentaire is opgedeeld in 10 hoofdstukken, met een laagwisseling enigszins merkbaar tussen hoofdstuk 5 en 6.
Dan de “Deleted Scenes” (2.35:1 letterbox formaat met DD2.0 – 192 kb/s mono geluid). Een collectie van 11 (niet ca. 14 zoals op de hoes staat) verwijderde scènes. Deze scènes zijn: In The Desert (0:42), Roy At The Power Plant (5:31), Roy Gets Directions (1:13), At The Airport (4:31), At The Police Station (1:44), At The Barbecue (1:52), English Lessons (1:24), On The Roof (0:49), Leaving Town (1:23), At The Gas Station (2:06) en In The Spaceship (2:57). Sommige van deze scènes komen uit de 1980 Special Edition, zoals de laatste scène in het ruimteschip. De beeldkwaliteit laat hier wel te wensen over, wazig beeld met onjuiste kleurbalans en slecht contrast. Het maakt wel meteen duidelijk hoe de beeldkwaliteit van de film is opgeknapt.
Dan twee “trailers”, beide in 2.35:1 letterbox formaat met DD2.0 – 192 kb/s mono geluid. De eerste (originele) bioscooptrailer is vrij lang en duurt ruim 4½ minuut. De tweede trailer, bijna 2 minuten, is van de 1980 Special Edition.
De “1977 Featurette” (in 2.35:1 letterbox formaat met DD2.0 – 192 kb/s mono geluid) is een bijna 6 minuten durende aparte promotie film die erg lijkt op de bioscooptrailer.
Bij de “Filmografieën” (in breedbeeld formaat zonder geluid) bevat een filmoverzicht van regisseur Steven Spielberg en acteurs Richard Dreyfuss, Melinda Dillon, Teri Garr en François Truffaut. Helaas geen biografieën.
Bij de DVD zit ook een boekje (4 pagina’s) met productie informatie en een tracklisting.

Close Encounters of The Third Kind behoort tot de klassiekers. Op de DVD staat de laatste door Spielberg samengestelde versie uit 1997 (de Collector’s Edition). Deze release bestaat uit een mix van de originele 1977 release en de 1980 Special Edition.
Gezien de leeftijd van de film is de beeldkwaliteit goed te noemen, maar laat hier en daar nog wat te wensen over. De geluidskwaliteit is wisselend en redelijk. Sommige momenten klinkt het geluid gedateerd, andere momenten is de geluidstrack erg goed met mooi en ruimtelijk geluid.
De extra’s zijn een goede aanvulling, met een uitstekende “Making Of” documentaire. Voor fans een aanrader.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Columbia Tristar Home Video.

Lees meer

• Vorige: Mrs. Doubtfire (DVD)
• Volgende: Paul McCartney – Live at The Tavern Club! (DVD)