Around the World in 80 Days (SE)

1872: Phileas Fogg (David Niven) is het toonbeeld van de typische aristocratische, maar ook wat snobistische Engelse ‘gentleman’. De man is gesteld op regelmaat en punctualiteit, wat geregeld zijn bedienden tot wanhoop drijft. En zo komt Phileas Fogg wederom aan een nieuwe bediende, Passepartout (Cantinflas). Fogg is lid van de Reform Club, een deftige herenclub. Aldaar wordt juist schande gesproken van een brutale roof van de Bank of England, waar 50.000 pond buit is gemaakt. Een door Fogg gemaakte losse opmerking leidt uiteindelijk tot de weddenschap dat Fogg in tachtig dagen de wereld rond zal reizen. Op het spel staat de inzet van 20.000 Engelse pond. Passepartout krijgt slechts een kwartier de tijd om het hoogstnoodzakelijke te pakken. De reis van Fogg en Passepartout begint in een luchtballon. Op hun reis komen Fogg en Passepartout in aanraking met tal van verschillende culturen. Elke vorm van mogelijke tegenslag of oponthoud schijnt Fogg niet te deren, zo vastbesloten is hij om zijn reis binnen de gestelde tijd te volbrengen. Toch zorgt de detective Mr. Fix voor de nodige problemen, aangezien hij er vast van overtuigd is dat Fogg de mysterieuze overvaller is van de Bank of England. Zal Fogg op tijd terug zijn in Londen en de weddenschap winnen?

Around the World in 80 Days is een van de bekendste verhalen van Jules Verne. De Franse sciencefiction schrijver, wiens verhalen zo fantasievol als ze lijken, gedurende de afgelopen jaren een aardig voorspellend karakter bleken te hebben. Gebaseerd op het script van S.J. Perelman (tezamen met James Poe en John Farrow), waagde producer Michael Todd zich in 1955 aan de verfilming van dit bijzondere verhaal. Aangezien Todd geen enkele ervaring op dit gebied had, werd algemeen aangenomen dat de verfilming een grote mislukking zou worden. Maar niets bleek minder waar. Al is de film tegenwoordig niet meer zo bekend, in 1956 was het een bijzonder groot succes. De lijst met prijzen en nominaties is lang, maar Todd vestigde vooral naam doordat zijn enige geproduceerde film direct goed was voor maar liefst vijf Oscars®, waaronder die voor de beste film.
Todd is vooral bekend geworden door een filmtechniek, bekend onder de naam Todd AO (Todd American Optical Company). Todd ontwikkelde een filmtechniek die gebruik maakte van 65 mm film met 30 beeldjes per seconde. Ter vergelijk, ‘gewone’ CinemaScope film werd op 35 mm vastgelegd met 24 beeldjes per seconde. Daarbij maakte Todd ook gebruik van supergroothoek lenzen met een beeldhoek van bijna 150 graden. In de film is regelmatig het gebruik van deze supergroothoek te zien, herkenbaar aan de sterk gebogen verticale lijnen (zie screenshot 4 als voorbeeld). De gebruikte releaseprint was trouwens 70 mm, met een beeldverhouding van 2.20:1. De eerste film die Todd maakte met deze techniek was Oklahoma (1955), waarna Around the World in Eighty Days volgde. Vanwege de bijzondere techniek werd de film zowel in het Todd AO systeem geschoten als tegelijkertijd ook in het conventionele 35 mm CinemaScope beeld. Beide films waren ook de enige die in 30 beeldjes per seconde werden vastgelegd. Daarna werd South Pacific weer ‘gewoon’ gemaakt met de standaard van 24 beeldjes per seconde. In 1958 kwam Michael Todd bij een vliegtuigongeluk om het leven.
Niet alleen de gebruikte techniek maakte de film bijzonder. Ook de verfilming zelf mag bijzonder worden genoemd. De reis die Fogg maakt rond de wereld brengt ons op tal van verschillende locaties, zoals Spanje, Thailand, Hong Kong, Pakistan, Parijs, Saoedi Arabië, Afghanistan en Japan. Alles is door regisseur Michael Anderson op locatie opgenomen, waarbij de verschillende culturen en de afwisselende landschappen prachtig in beeld zijn gebracht.
Daarnaast is in de film gebruik gemaakt van een indrukwekkende lijst van honderden acteurs en figuranten. Vele bekende acteurs zijn kortstondig in diverse scènes te ontdekken, de zogenaamde cameo verschijning. Heden ten dage veel gebruikt, maar Todd is eigenlijk de uitvinder van dit verschijnsel. In de film zijn onder andere te zien Frank Sinatra, John Carradine, Marlene Dietrich (screenshot 5) en Buster Keaton.
De hoofdrol wordt natuurlijk prachtig vertolkt door David Niven, eigenlijk de enige acteur die een ‘stijve’ Engelsman op deze wijze kan neerzetten. Zijn veelzijdige hulpje werd gespeeld door Cantinflas, die alle stunts zelf heeft uitgevoerd. De prinses die Fogg op zijn reis ontmoet en die verder met hem meereist werd gespeeld door een nog jonge Shirley MacLaine.
Ook bijzonder is de aftiteling die maar liefst 11 minuten duurt. In het kort wordt de totale film in stripvorm nogmaals verteld, waarbij alle rollen worden benoemd.

Warner heeft Around the World in Eighty Days, zoals de titel officieel is, aan een grondige restauratie onderworpen. Ook heeft men wat aanvullend beeldmateriaal gevonden en teruggeplaatst in de film. Dit betekent dat onder andere de originele Intermission (pauze), Entr’Acte en de Exit Music weer zijn toegevoegd aan de film, evenals een extra scène met Cantinaflas. Voor het eerst is de film in zijn volle glorie, lees volledig beeldformaat, te zien. Deze DVD release laat de originele film in het juiste formaat van 2.20:1 zien met een speeltijd van 174 minuten (PAL speeltijd). Ook heeft de film weer de originele opening, dat een 1.37:1 beeldformaat heeft. De opening is een inleiding door Edward R. Murrow over het werk van Jules Verne met daarin ook de zwart/wit film uit 1902 A Trip to the Moon (origineel Le Voyage dans la lune) van Georges Méliès.
Alle toegevoegde extra’s op deze 2-disc Special Edition uitgave maken dat je van dit klassieke filmspektakel kunt genieten met veel achtergrondinformatie. Hieronder vertellen we daar meer over.

Beeldkwaliteit

Zoals gezegd heeft het oorspronkelijke filmbeeld een beeldverhouding van 2.20:1. En zo staat de film anamorf op deze DVD release. De film start met een introductie in 1.37:1 beeldformaat, dat in een 2.35:1 anamorf beeldkader is geplaatst (zie screenshot 1). Het beeldmateriaal is digitaal gerestaureerd en heropgenomen. En dat is te zien, wat een fantastisch mooi beeld. Niet geheel perfect, maar desalniettemin een indrukwekkend mooi beeld van een film die bijna 50 jaar oud is. De kleuren zijn helder, zeer kleurrijk en goed verzadigd. Scherpte en detaillering zijn verbluffend goed. Ook het contrast en zwartniveau zijn uitstekend. Helemaal vrij van ongerechtigheden is het filmbeeld niet. Af en toe nog wat vlekjes in het beeld. Het blauw van de luchtpartijen is niet egaal, maar heeft last van lichte kleurvlekken. Filmgrain is minimaal, evenals ‘edge enchancement’, dat wel zichtbaar toegepast is. Maar dat alles neemt niet weg dat het verder een prachtig filmplaatje is.
Warner heeft de film, omwille van maximale beeldkwaliteit (minimale compressie) verdeeld over twee schijven. Het moment van de Intermission is gekozen om de ‘break’ te maken, een zeer goed gekozen moment trouwens. Dit betekent dat na ruim 108 minuten de DVD verwisseld moet worden voor het vervolg dat begint met de Entr’Acte en dan nog ruim 66 minuten duurt.
Totaal is de film opgedeeld in 50 chapterstops, waarbij de nummering bij het tweede deel netjes doorloopt. De optionele ondertiteling (wit) is duidelijk en heeft een mooi klein lettertype. De ondertiteling staat nagenoeg geheel in het zichtbare filmbeeld, maar had voor het perfecte nog net iets lager kunnen staan.

Geluidskwaliteit

Evenals het filmbeeld is ook de originele 6-track soundtrack onder handen genomen. De 6-track soundtrack betekent dat origineel gebruik is gemaakt van vijf speakers achter het filmbeeld en één surroundspeaker. De soundtrack is digitaal gerestaureerd en opnieuw gemixt, nu in Dolby Digital 5.1 (bitrate 384 kb/s). Het gebruik van de 6-track soundtrack is merkbaar doordat de soundtrack anders gemixt is. De stemmen komen niet alleen uit de centerspeaker maar ook uit beide frontspeakers. Afhankelijk van de positie in het beeld van de spreker, komen de stemmen dus uit de linker- of rechtspeaker of de centerspeaker of er juist tussenin. De stemmen, en ook andere filmgeluiden, wandelen zo mee met de bewegingen in de film. Het is even wennen. De mooie muziek van Victor Young klinkt prachtig en komt met een zeer breed en ruimtelijk geluidsbeeld uit de speakers. Er is voldoende laag aanwezig, waarbij af en toe het LFE kanaal wordt gebruikt. De surroundspeakers worden subtiel gebruikt voor de muziek en enkele filmgeluiden. Het geluid heeft een digitaal scherp randje, klinkt in het hoog af en toe iets vervormd maar is verder ruisvrij. Een knap gemaakte remix die bijzonder goed klinkt.

Extra's

De menuschermen op de DVD zijn statische plaatjes, met achtergrondmuziek bij het hoofdmenu. Gelukkig wordt de film vergezeld van een uitstekend aantal informatieve extra’s, verspreid over beide schijven. Extra’s zijn in 1.33:1 (4x3) standaard beeldformaat, DD2.0 geluid (192 kb/s) en voorzien van Nederlandse ondertiteling.

Introduction by Robert Osborne (8 min)
Robert Osborne is presentator en filmhistoricus bij het Amerikaanse Turner Classic Movie zender. Hij geeft een informatieve inleiding op de film met veel informatie over de film en producer Michael Todd.

Commentary by BBC Radio´s Brian Sibley
BBC radiojournalist Brian Sibley geeft tijdens de film (disc 1 en disc 2) een zeer informatief commentaar. Als een filmhistoricus weet hij tal van zaken voor het voetlicht te brengen. Zeer de moeite waard.

Around the World of Around the World herbergt de rest van de extra’s op de eerste disc.

Outtakes (16 min)
Tien los te kiezen verwijderde scènes zijn hier te bekijken. Achter de keuze Introduction by Robert Osborne geeft Osborne een korte introductie bij de verwijderde scènes. De getoonde filmfragmenten zijn zonder ingesproken geluid, wel voorzien van muziek. Het beeld is 2.20:1 niet anamorf. Via de Play All optie kun je alle scènes achter elkaar zien.

Stills Gallery
In een breedbeeld kader zijn ruim 80 zwart/wit en kleuren foto’s van de film en het maken ervan te zien.

1956 Theatrical Trailer (4 min)
Originele trailer in 2.20:1 anamorf beeldformaat.

1983 Re-release trailer (3 min.)
Trailer van de heruitgave in 1.78:1 anamorf beeldformaat.

DVD-Rom: Experience Michael Todd\'s Around The World In 80 Days Almanac
Via de meegeleverde InterActual Player kun je op met de PC DVD Rom speler een soort film almanac bekijken met veel informatie. Daarnaast natuurlijk de weblinks naar de site van Warner.

Onder de titel Around the World of Michael Todd staan de overige extra’s op de tweede disc.

Around The World Of Mike Todd (51 min)
Na de optionele korte inleiding door Robert Osborne, onder de titel Introduction to Around the World of Mike Todd by Robert Osborne, kun je kijken naar een uitgebreide documentaire over het leven en het werk van producer Michael Todd. In 1968 gemaakt door zijn zoon Mike Todd Jr. gastheer in deze documentaire is Orson Welles.

The 12/23/1956 Los Angeles Premiere (2 min)
Korte impressie van de première voorstelling in Los Angeles op 12 december 1956. Deze impressie wordt optioneel voorafgegaan door een korte inleiding van Robert Osborne onder de titel Introduction to the Los Angeles Premiere by Robert Osborne.

Highlights from 3/27/1957 Academy Awards® (1½ min)
Een zwart/wit stukje van de persconferentie van Michael Todd en zijn vrouw Elizabeth Taylor naar aanleiding van de gewonnen Oscar® voor Beste Film (screenshot 6). Wederom een korte optionele introductie door Robert Osborne onder de title Introduction to the Academy Awards® by Robert Osborne.

Highlights from 10/17/1957 Playhouse 90 Broadcast Around the World in 90 Minutes (47 min)
Na een korte optionele inleiding door Robert Osborne, onder de titel Introduction to Around the World in 90 Minutes by Robert Osborne, zie je een bijzondere uitzending van het CBS televisieprogramma Playhouse 90. In deze show wordt in 90 minuten een bepaald onderwerp voor het voetlicht wordt gebracht. Deze aflevering gaat over een uit de hand gelopen feest met 18.000 gasten in het Madison Square Garden in New York, gegeven door Michael Todd. Het feest was ter ere van het 1-jarig jubileum van de film, dat in het eerste jaar 17 miljoen dollar (in 1957!) had opgebracht. Beeld van het programma is zwart/wit.

Spain Greets a Lovley Envoy (½ min)
Oud zwart/wit filmpje naar aanleiding van het bezoek van Michael Todd en Elizabeth Taylor aan Spanje.

Around the World in 80 Days is de bijzondere verfilming naar de gelijknamige roman van Jules Verne. Een bijzondere verhaal dat in menig opzicht in 1956 op bijzondere wijze is verfilmd. Allereerst natuurlijk het feit dat de naam van de producer meer met de film wordt geassocieerd dan die van de regisseur. Maar producer Michael Todd was dan ook geen gewone man, in meerdere opzichten drukte hij een grote stempel op een project waarvan menigeen dacht dat het een mislukking zou worden. De film, met in de hoofdrol David Niven, Cantinflas en Shirley MacLaine, werd een groot succes en kreeg vijf Oscars® toebedeeld. De film is met recht één van de mijlpalen in de filmgeschiedenis.
Warner heeft ondertussen een goede naam opgebouwd als het gaat om het restaureren van oude films. Met deze film is het al niet anders. Het opgeknapte brede beeld ziet er zeer goed uit, ook het DD5.1 geluid klinkt verrassend goed. Aan de film is de originele Entr’Acte en Exit Music toegevoegd. De geboden extra’s zijn uitgebreid en zeer informatief en vormen daarmee een welkome aanvulling op de film. Wederom een uitstekende release van een oude film. Toch een klein kritiekpuntje, daar zijn we tenslotte recensenten voor. Helaas heeft Warner deze klassieker niet dezelfde stijlvolle verpakking gegeven als zij wel gedaan hebben bij klassiekers als Doctor Zhivago of The Adventures of Robin Hood. Desalniettemin is deze uitgave een regelrechte aanrader.

Deze uitgave is beschikbaar gesteld door Warner Home Video.

Lees meer

• Vorige: Welcome to the Jungle (DVD)
• Volgende: Wonderland Murders, The (SCE) (DVD)