Oorspronkelijk gepost door
Brakhage
Enkel je hele onderscheid tussen de twee categorieen slaat nergens op, dat probeer ik je duidelijk te maken. Waarom zou je moeten kiezen? Waarom is het in hemelsnaam niet mogelijk om van beiden evenveel te genieten? En nee, dat is namelijk niet wat je doet omdat je expliciet gesteld hebt dat het ene beter is dan het andere en dat slaat nergens op. Niet alleen heb je nog altijd geen enkel argument daarvoor gegeven (je zegt enkel dat de ene kwaliteit belangrijker is dan de andere, niet waarom dat zo zou zijn), je hele onderscheid zorgt ervoor dat je niet het acteren in al zijn nuances probleemloos kan accepteren. Het is simpelweg hokjesdenken, wat bovendien voortkomt uit snobisme en met beiden heb ik extreem veel moeite.
Het is volgens mij allemaal vreselijk simpel: het is onmogelijk om dergelijke algemene uitspraken over acteren te doen, omdat je daarmee alle veelzijdigheid volledig teniet doet (ironisch natuurlijk, gezien je stevige pleidooi voor veelzijdigheid). Het enige wat belangrijk is, is om te kijken hoe iedere specifieke rol past in iedere specifieke film. Filmacteren is, in tegenstelling tot theateracteren, niet een entiteit op zichzelf, maar slechts een onderdeel van allerlei middelen die een filmmaker tot zijn beschikking heeft. Bij de ene regisseur vormt het een belangrijk deel (Cassavetes) voor de andere een niet zo belangrijk (Hitchcock), plus nog alle mengvormen die er tussen zitten. En wat in de ene film goed werkt, zal in de andere niet op zijn plaats zijn. Voor een Sternberg film bijvoorbeeld is zo weinig mogelijk expressie juist een kwaliteit, dus een Dietrich of Clive Brook passen volledig in het Sternbergiaanse universum, terwijl een Marlon Brando daar totaal niet op zijn plaats zou zijn. Zegt dat wat over de kwaliteiten van een van deze acteurs? Nee, absoluut niet. Als je Orson Welles, Alain Delon of Katharine Hepburn naast elkaar zet, zie je drie totaal verschillende manieren van aanpak: Welles is een ham eerste klas, Delon doet nooit iets en Hepburn is een klassiek theater actrice. Alle drie verschillend en op hun eigen manier even interessant. Hepburn schijnt ooit tegen Bob Mitchum gezegd te hebben: 'what are you doing in films, you can't even act, you're just pretty'. Ze had daarnee een punt, maar het punt is ook meteen volstrekt irrelevant, omdat ze niet inzag dat Mitchum op zijn manier net zo briljant was als Hepburn. Waarom is het zo moeilijk om die diversiteit te accepteren?
Daarnaast moet ik eerlijk zeggen dat het hele onderscheid tussen goed en slecht acteren in mijn ogen volstrekt dwaas is. Misschien komt het doordat ik zoveel lowbudget trash films in mijn leven gezien heb, maar ik zie bij wijzen van spreke niet eens meer of iets slecht of goed acteerwerk is, enkel of het binnen het kader van een specifieke film valt. Daarom ben ik ook zo sterk van mening dat mensen films niet goed kunnen beoordelen totdat ze pakweg 100 trash films gezien hebben, omdat het zorgt voor een noodzakelijke bevrijding van dat beangstigende hokjesdenken. Het probleem is namelijk dat mensen zo gefocused zijn op 'goed acteerwerk' dat iedere alternatieve aanpak een probleem voor ze vormt. Zo was er ooit een of andere nicht die Fassbinder's 'Querelle' inleidde en wat hij duidelijk miste in inzicht, probeerde hij goed te maken in enthousiasme, maar vooraf waarschuwde hij ons expliciet voor het 'tenenkrommende acteerwerk'. Alsof Jeanne Moreau echt in staat is tot tenenkrommend acteerwerk en ik zou er niet eens een seconde bij stil hebben gestaan om het acteerwerk als tenenkrommend te bestempelen. Hij was simpelweg niet in staat om te zien dat het houterige acteerwerk heel duidelijk een esthetische keuze van Fassbinder was, volledig in lijn met de hele sfeer van de film.